I.
1. Câu có cụm C-V trong những câu in đậm:
"Buổi mai hôm ấy, một buổi mai đầy sương thu và gió lạnh, mẹ tôi âu yếm nắm tay tôi dẫn đi trên con đường làng dài và hẹp".
2. Cấu tạo của những câu có hai cụm C-V
- Tôi quên thế nào được những cảm giác trong sáng ấy nảy nở trong lòng tôi như mấy cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng.
- Cảnh vật chung quanh tôi đều thay đổi, vì chính lòng tôi đang có sự thay đổi lớn: hôm nay tôi đi học.
3. Trình bày kết quả phân tích ở hai bước trên vào bảng theo mẫu sau:
Trả lời:
Kiểu cấu tạo câu
Câu cụ thể
Câu có một cụm C - V
Buổi mai hôm ấy, một buổi mai đầy sương thu và gió lạnh, mẹ tôi âu yếm nắm tay tôi dẫn đi trên con đường làng dài và hẹp
Câu có hai hoặc nhiều cụm C - V
Cụm C – V nhỏ nằm trong cụm C – V lớn
Các cụm C – V không bao chứa nhau
Cảnh vật chung quanh tôi đều thay đổi, vì chính lòng tôi đang có sự thay đổi lớn: hôm nay tôi đi học.
3. Trình bày kết quả phân tích ở hai bước trên vào bảng theo mẫu sau:
Trả lời:
Kiểu cấu tạo câu
Câu cụ thể
Câu có một cụm C - V
Buổi mai hôm ấy, một buổi mai đầy sương thu và gió lạnh, mẹ tôi âu yếm nắm tay tôi dẫn đi trên con đường làng dài và hẹp
Câu có hai hoặc nhiều cụm C - V
Cụm C – V nhỏ nằm trong cụm C – V lớn
Các cụm C – V không bao chứa nhau
Cảnh vật chung quanh tôi đều thay đổi, vì chính lòng tôi đang có sự thay đổi lớn: hôm nay tôi đi học.
4
Câu ghép là những câu gồm hai cụm chủ vị, các C-V không bao trùm nhau
III.
1
a) Câu ghép:
+ U van Dần, u lạy Dần! ( không dùng từ nối)
+ Chị con có đi, u mới có tiền nộp sưu, thầy Dần mới được về với Dần chứ! ( không dùng từ nối)
+ Sáng nay người ta đánh trói thầy Dần như thế, Dần có thương không? ( không dùng từ nối)
+ Nếu Dần không buông chị ra, chốc nữa ông lí vào đây, ông ấy trói nốt cả u, trói nốt cả Dần đấy.
b)
+ Cô tôi chưa dứt câu, cổ họng tôi đã nghẹn ứ, khóc không ra tiếng. (Không dùng từ nối)
+ Giá những cổ tục đầy đọa mẹ tôi là một vật như hòn đá hay cục thủy tinh, đầu mẩu gỗ, tôi quyết định vồ lấy ngay mà cắn, mà nhai, mà nghiến cho kì nát vụn mới thôi ( có dùng từ nối)
c) Tôi im lặng cúi đầu xuống đất: lòng tôi càng thắt lại, khóe mắt đã cay cay. (Không dùng từ nối)
d) Hắn làm nghề ăn trộm nên vốn không ưa lão Hạc bởi vì lương thiện quá (có dùng từ nối)
2.
a) Vì anh có tài riêng mà tính lại thích tự do, nên anh chẳng chịu làm chuyên cho một rạp nào.
(Nguyễn Công Hoan)
b) Nếu ai cùng làm việc hết mình thì công việc sẽ tiến hành đúng với kế hoạch.
c) Tuy trời mưa lớn nhưng anh ấy vẫn nhất quyết lên đường.
d) Không những cây không ra hoa mà lá cũng khô héo dần.
3.
a)
- Anh có tài riêng mà tính lại thích tự do nên anh chẳng chịu làm chuyên cho một rạp nào.
- Anh chẳng chịu làm riêng cho một rạp nào vì anh có tài riêng mà tính lại thích tự do.
b)
- Ai cũng làm việc hết sức mình thì công việc sẽ hoàn thành đúng kế hoạch.
- Công việc sẽ hoàn thành đúng kế hoạch nếu ai cũng làm việc hêt sức mình.
c)
- Trời mưa lớn nhưng anh ấy vẫn nhất quyết lên đường.
- Anh ấy vẫn nhất quyết lên đường dù trời mưa lớn.
Câu 4: Đặt câu ghép với mỗi cặp từ hô ứng dưới đây.
a) Chúng tôi chưa đến nơi thì xe đã hết xăng.
b) Ăn cây nào rào cây nấy.
c) Chúng ta càng lên cao, chúng ta càng nhìn được xa.