*Phương Đông: Ở lưu vực các con sông lớn, đất đai màu mỡ,tạo điều kiện thuận lợi cho nghề trồng lúa nước. Từ đó, con người canh tác, làm thủy lợi, thu hoạch lúa gạo ngày càng nhiều => Xã hội xuất hiện kẻ giàu người nghèo. Nhà nước ra đời. Từ cuối thế kỉ IV - III TCN, trên lưu vực các con sông lớn : Sông Nin ( Ai Cập); sông Ơ-phơ- rat và Ti- gơ- rơ ( Lưỡng Hà); sông Hằng và sông ấn ( Ấn Độ); sông Hoàng Hà và sông Trường Giang ( Trung Quốc) các quốc gia cổ đại P. Đông đã đc hình thành.
* Phương Tây : Khoảng đầu thiên niên kỉ I TCN, trên 2 bán đảo Van- căng và I- ta- li -a , các quốc gia cổ đại P.Tây đc hình thành.