Bài Bánh trôi nước sử dụng hai lớp nghĩa đặc sắc. Lớp nghĩa chính thể hiện một thái độ vừa trân trọng đối với vẻ đẹp, ngoại hình và phẩm chất trong trắng, trung thủy, vừa thương cảm cho thân phận đau khổ bị vùi dập và phụ thuộc vào xã hội của người phụ nữ trong xã hội phong kiến xưa. Mượn hình ảnh của những chiếc bánh trôi, nữ sĩ Hồ Xuân Hương đã xây dựng thành công hình ảnh của người phụ nữ xưa, đó là những người phụ nữ có vẻ đẹp toàn diện, không chỉ là vẻ đẹp hình thức mà còn là vẻ đẹp của tâm hồn. Dẫu có những bất hạnh, đau khổ thì vẻ đẹp tâm hồn ấy không những không mất đi mà còn sáng rực lên những tia sáng của phẩm chất, đạo đức. Thông qua bài thơ, nhà thơ cũng thể hiện sự đồng cảm sâu sắc với thân phận bất hạnh của người phụ nữ trong xã hội phong kiến xưa.