Những chính sách khai thác kinh tế của thực dân Pháp ở Việt Nam lần thứ nhất:
- Về nông nghiệp: Thực dân Pháp đẩy mạnh việc cướp đoạt ruộng đất. Bọn chủ đất mới vẫn áp dụng phương pháp bóc lột nông dân theo kiểu phát canh, thu tô như địa chủ Việt Nam.
- Về công nghiệp: Trong công nghiệp, trước hết thực dân Pháp tập trung khai thác than và kim loại. Các ngành sản xuất như xi măng, gạch ngói, điện nước,- cũng mang lại cho chúng 1 nguồn lợi lớn.
- Về giao thông vận tải: Thực dân Pháp cho xây dựng, sửa chữa và mở rộng hệ thống giao thông vận tải (đường thủy, đường bộ, đường sắt, đường hàng không,...) để tăng cường bóc lột kinh tế và đàn áp phong trào đấu tranh của nhân dân.
- Về thương nghiệp: Để năm giữ độc quyền thị trường Việt Nam, hàng hóa Pháp nhập vào Việt Nam chỉ bị đánh thuế rất nhẹ hoặc miễn thuế. Trong khi đó, hàng hóa các nước khác bị đánh thuế rất nặng, có mặt hàng lên tới 120%. Hàng hóa của Việt Nam chủ yếu xuất sang Pháp.
- Về tài chính: Pháp tiến hành đánh các thứ thuế mới, chồng lên các thứ thuế cũ có từ trước khi Pháp tới. Nặng nhất là thuế muối, thuế rượu và thuế thuốc phiện. Ngoài ra, chúng còn bắt phu đắp đường, đào sông, xây cầu, dinh thự, đồn bốt,...