So sánh phản xạ có điều kiện và phản xạ không điều kiện ? Cho ví dụ minh họa ?
Phản xạ không điều kiện
Phản xạ có điều kiện
- Trả lời với kích thích tương ứng (không diều kiện) - Mang tính bám sinh - Bền vững - Có tính chất di truyền - Số lượng hạn chế - Cung phản xạ đơn giản - Trung khu thần kinh: trụ não, tuỷ sống
- Trả lời với kích thích không tương ứng (có điều kiện) - Được hình thành trong cuộc sống (do luyện tập) - Không bền vững nên dễ bị mất khi không được củng cố - Không di truyền - Số lượng không hạn định - Cung phản xạ phức tạp, có đường liên hệ tạm thời - Trung khu thần kinh: vỏ não
* Ví dụ:
- Phản xạ không điều kiện: Tay chạm phải vật nóng, rụt tay lại.
- Phản xạ có điều kiện: Qua ngã tư thấy đèn đỏ vội dừng xe trước vạch kẻ
Trình bày quá trình thành lập và ức chế phản xạ có điều kiện ?
VD: Phản xạ tiết nước bọt khi có ánh đèn.
Khi bật đèn sáng thì trung khu thị giác hưng phấn (vùng thị giác ở thùy chẩm) làm chó quay đầu về phía ánh sáng (phản xạ không điều kiện)
Khi chó ăn thì trung khu điều khiển sự tiết nước bọt ở trụ não bị hưng phấn làm nước bọt tiết ra (phản xạ không điều kiện) đồng thời trung khu ăn uống ở vỏ não cũng bị hưng phấn.
Bật đèn chi cho chó ăn thì trung khu thị giác và trung khu ăn uống đều hưng phấn và có sự khuếch tán các hưng phấn đó trong não tạo đường liên hệ tạm thời giữa trung khu thị giác và trung khu ăn uống.
Nếu kết hợp bật đèn (trước vài giây) mới cho chó ăn, sự kết hợp lặp đi lặp lại nhiều lần thì ta thành lập được phản xạ có điều kiện ở chó là chỉ bật đèn (không cho ăn) chó vẫn tiết nước bọt.