Khái niệm tự do vẫn thường được hiểu là sự không bị bó buộc bởi một điều gì mà được thoải mái làm những gì mà mình mong muốn. Và đối với dân tộc VN, khái niệm tự do ở thời điểm chiến tranh ngày xưa và thời điểm hòa bình ngày nay vẫn có những điểm tương đồng, dù cho ngày nay thì khái niệm tự do đã được mở rộng hơn nhiều. Trong thời chiến tranh ngày xưa, sự tự do chỉ đơn giản là giành được độc lập, tự do cho dân tộc và đuổi sạch quân thù ra khỏi bờ cõi. Bác Hồ từng dạy "Không có gì quý hơn độc lập, tự do". Độc lập tự do hồi đó đối với ông cha ta mà nói là khát vọng, là động lực chiến đấu để đánh đuổi quân thù. Với ông cha ta, độc lập tự do chỉ đơn giản là không còn bị kẻ thù thống trị, mà được yên ổn sống trên mảnh đất dân tộc thống nhất mà thôi. Ngày nay, khái niệm tự do đã được mở rộng hơn nhiều khi quyền con người ngày càng được đề cao và tôn trọng. Ví dụ, con người có quyền tự do ngôn luận, có quyền tự do đi lại, có quyền tự do kết hôn với người mà mình muốn,... Thậm chí ngay trong phạm vi gia đình, sự tự do sở thích, cá tính,,... của con cái ngày nay cũng được tôn trọng hơn rất nhiều. Chính vì vậy, sự tự do ngày nay không chỉ còn là sự tự do về mặt chủ quyền, chính trị mà nó còn là sự tự do về mặt cuộc sống, về con đường lập nghiệp, về hôn nhân,...
