1/ so sánh
+ giống
_ Giúp việc cho vua là đại thần, quan văn và quan võ.
_ Bộ máy nhà nước tổ chức theo chế độ quân chủ do vua đứng đầu.
+Khác:
-Thời Trần :
Đất nước chia làm 12 lộ
-Thực hiện chế độ Thái thượng hoàng
-Đặt thêm 1 số chức quan như Thái y viện, Hà đê sứ, Đồn điền sứ, Khuyến nông sứ,....
-Thời Lý:
-Đất nước chia làm 24 lộ
-Không thực hiện chế độ Thái thượng hoàng
-Không có các chức quan như Thái y viện, Hà đê sứ, Đồn điền sứ, Khuyến nông sứ,....
2/
- Ban hành bộ luật mới là Quốc triều hình luật, được bổ sung thêm luật xác nhận và bảo vệ quyền tư nhữ tài sản
- Cơ quan pháp luật được tăng cường và hoàn thiện, Thẩm hình viện là nơi chuyên xét xử, kiện cáo
3/
Khác nhau:
- Chủ động xây dựng trận địa mai phục trên sông Bạch Đằng, tiêu diệt gọn lực lượng quân giặc, kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến
- Trong lần này, nhà Trần chủ động mai phục và tiêu diệt đoàn thuyền chở quân lương của giặc, đẩy chúng lâm vào tình thế khó khăn, thiếu thốn.
Giống nhau:
- Cả hai lần nhà Trần đều huy động nhân dân thực hiện kế sách “vườn không nhà trống”.
- Khi thế giặc mạnh, chủ động rút lui để bảo toàn lực lượng và chuẩn bị cho trận chiến chiến lược.
3/
Khoa học - kĩ thuật:
- Về y học
+ Thầy thuốc Tuệ Tĩnh đã nghiên cứu cây thuốc nam, tổng kết việc chữa bệnh bằng thuốc nam trong nhân dân.
- Về thiên văn học:
+ Đặng Lô, Trần Nguyên Đán có nhiều đóng góp đáng kể.
- Về lịch sử:
+ Cơ quan chuyên viết sử (quốc sử viện) ra đời, do Lê Văn Hưu đứng đầu.
+ Năm 1272, ông biên soạn xong bộ "Đại Việt sử kí" gồm 30 quyển. Đây là bộ chính sử đầu tiên có giá trị của nước ta.
- Về quân sự:
+ tác phẩm nổi tiếng "Binh thư yếu lược" của Trần Hưng Đạo đánh dấu bước phát triển về lí luận quân sự của Đại Việt.
- Về kĩ thuật:
+cuối thế kỉ XIV, Hồ Nguyên Trừng và các thợ thủ công giỏi đã chế tạo được súng thần cơ và đóng các loại thuyền lớn có hiệu quả cao trong chiến đấu.
Nhận xét:
- Khoa học - kĩ thuật thời kì này đã đạt được nhiều thành tựu rực rỡ.
- Nguyên nhân là do nền kinh tế, văn hóa, giáo dục thời Trần đã bắt đầu phát triển tạo điều kiện cho việc phát triển các ngành khoa học - kĩ thuật.
- Khoa học - kĩ thuật thời Trần phát triển cao hơn so với thời Lý.
