Có 5 vĩ tuyến đặc biệt trên Trái Đất:-Vòng Bắc cực (66° 33' 38" vĩ bắc)

-Hạ chí tuyến (23° 26' 22" vĩ bắc)

-Xích đạo (0° vĩ bắc)

-Đông chí tuyến (23° 26' 22" vĩ nam)

-Vòng Nam Cực (66° 33' 38" vĩ nam)

2.

Nhiệt đới

(Đới nóng)

Từ chí tuyến Bắc đến chí tuyến Nam.

Nóng quanh năm

Nhiều, trung bình từ 1000 mm đến trên 2000 mm/năm

Tín phong

Ôn đới

(Đới ôn hòa)

Từ hai chí tuyến đến hai vòng cực ở cả hai bán cầu.

Ôn hòa, có 4 mùa trong 1 năm

Trung bình, từ 500 mm đến 1000 mm/năm

Tây ôn đới

Hàn đới

(Đới lạnh)

Từ hai vòng cực đến hai cực ở cả hai bán cầu.

Lạnh quanh năm

Ít, trung bình dưới 500 mm/năm. Mưa chủ yếu ở dạng tuyết rơi.

Đông cực

Trên Trái Đất hay các hành tinh hoặc thiên thể hình cầu, vĩ tuyến là một đường tròn nối tất cả các điểm có cùng vĩ độ. Trên Trái Đất, đường tròn này có hướng từ đông sang tây. Vị trí trên vĩ tuyến đc xác định bằng kinh độ. Một vĩ tuyến luôn vuông góc với một kinh tuyến tại giao điểm giữa chúng. Các vĩ tuyến ở gần cực Trái Đất có đường kính nhỏ hơn

Có 5 vĩ tuyến đặc biệt trên Trái Đất. Bốn vĩ tuyến được định nghĩa dựa vào mối liên hệ giữa góc nghiêng của Trái Đất so với mặt phẳng quỹ đạo của nó quanh Mặt Trời. Vĩ tuyến thứ năm, xích đạo, nằm giữa hai cực. Chúng là:

• Vòng Bắc cực (66° 33' 38" vĩ bắc)
• Hạ chí tuyến (23° 26' 22" vĩ bắc)
• Xích đạo (0° vĩ bắc)
• Đông chí tuyến (23° 26' 22" vĩ nam)
• Vòng Nam Cực (66° 33' 38" vĩ nam)

• Hạ chí tuyến và đông chí tuyến là các ranh giới phía bắc và phía nam của vùng đất trên Trái Đất có thể thấy được Mặt Trời đi qua đỉnh đầu trong ít nhất một thời điểm trong năm. Vòng cực bắc và vòng cực nam là ranh giới của vùng xung quanh cực Trái Đất, nơi có thể nhìn thấy Mặt Trời trong suốt ít nhất một ngày giữa mùa hè trong năm.

  Các vĩ tuyến là các đường tà hành, nhưng ngoại trừ xích đạo, chúng không phải là vòng tròn lớn, và do đó không chứa các cung là quãng đường ngắn nhất giữa các điểm, ngược với những gì nhìn thấy trên một số bản đồ nơi chúng được vẽ bằng các đường thẳng. Các chuyến bay trên bắc bán cầu giữa các điểm có cùng vĩ độ sẽ đi theo đường ngắn nhất trông giống một đường cong lệch về phía bắc trên các bản đồ như trên.

  a. Đới nóng (nhiệt đới)

• - Giới hạn: Từ chí tuyến Bắc đến chí tuyến Nam.

  - Đặc điểm: Quanh năm có góc chiếu ánh sánh Mặt Trời tương đối lớn, thời gian chiếu sáng trong năm chênh lệch nhau ít. Lượng nhiệt hấp thu được tương đối nhiều nên quanh năm nóng.

  - Gió thổi thường xuyên: Tín phong.

  - Lượng mưa TB: 1000mm - 2000mm.

  b. Hai đới ôn hòa (ôn đới)
• c. Hai đới lạnh (hàn đới)

• - Giới hạn: Từ vòng cực bắc về cực bắc và vòng cực Nam về cực Nam.

  - Đặc điểm: Khí hậu giá lạnh, băng tuyết quanh năm.

  - Gió thổi thường xuyên: Gió đông cực thổi thường xuyên. 

  - Lượng mưa TB: dưới 500mm.

  * Ngoài năm đới trên, trong các đới người ta còn phân ra một số đới có phạm vi hẹp hơn, có tính chất riêng biệt về khí hậu như: xích đới nằm gần đường Xích đạo hoặc cận nhiệt đới nằm ở gần các chí tuyến,...