Để làm được dạng bài tập này em cần chú ý đến phản ứng giữa hai ion ngược dấu để tạo ra một chất kết tủa, một chất bay hơi, một chất không bền hay một chất điện ly yếu, hai ion này triệt tiêu tính chất của nhau, cùng nhau tách khỏi môi trường phản ứng.
Ví dụ:
- Ion H+ thì không tồn tại với OH-, với CO32-, với SO32-, hay S2-.
- Ion Cl-,Br- không tồn tại với Ag+, với Pb2+.
- Ion SO42- không tồn tại với Ba2+, Pb2+.
- Ion OH- không tồn tại với mọi cation ngoại trừ các cation kim loại kiềm và 3 cation kim loại kiềm thổ.
- Anion CO32-, SO32-,PO43- không tồn tại với hầu hết cation, ngoại trừ các cation kim loại kiềm (Na+,K+,..) và NH4+.
Hai ion ngược dấu nhưng phản ứng thì khi gặp nhau sẽ không có phản ứng và chúng có thể đồng thời tồn tại trong cùng một dung dịch.
Ví dụ: Anion NO3- tồn tại với mọi cation.
Các cation kim loại kiềm thì tồn tại với mọi anion.
Hai ion đã không cùng tồn tại thì khi gặp nhau nhất định phải xảy ra phản ứng dù rằng một trong hai ion đang ở trạng thái hợp chất rắn không tan trong nước hay ở trạng thái ion đa nguyên tử.
Ví dụ: CaCO3 + 2H+ → Ca2+ + H2O + CO2↑
Cu(OH)2+ 2H+ → Cu2+ + 2H2O
HCO3- + H+ → H2O + CO2 ↑
HCO3- + OH- → H2O + CO32-
