Tục ngữ là một bộ phận của văn học dân gian. Tục ngữ chính là những khúc hát tâm hình mà cha ông ta đã để lại. Nó là kinh nghiệm sống trên nhiều lĩnh vực và để lại những bài học rất quý báu cho nhân dân ta. Chính vì vậy, ta có thể nói rằng: " Tục ngữ đã phản ánh , truyền đạt những kinh nghiệm quý giá của nhân dân ta về thiên nhiên và lao động sản xuất ". Những câu tục ngữ về thiên nhiên và lao động sản xuất đã truyền đạt những kinh nghiệm quý báu của nhân dân trong việc quan sát các hiện tượng thiên nhiên và trong lao động sản xuất. Chính những kinh nghiệm đúc thành một "túi khôn" cho dân tộc.
Tục ngữ là những câu ngắn gọn, số lượng tiếng trong một câu có khi chỉ bốn tiếng nhưng đúc kết những kinh; nghiệm quý báu của; nhân dân trong quá trình lao động sản xuất. Tục ngữ về lao động sản xuất được đúc kết rất nhiều đã truyền đạt những kinh nghiệm quý báu của nhân dân ta.
" Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng
Ngày thnags mười chưa cười đã tối"
Trước đây, do khoa học kĩ thuật chưa phát triển, không có những dụng cụ để đo thời gian, nhân dân ta chỉ đo bằng trực giác, bằng kinh nghiệm và vốn sống. Và họ nhạn thấy rằng tháng năm ngày dài, đêm ngắn còn tháng mười ngày ngắn, đêm dài. Câu tục ngữ này đã giúp nhân dân củ động sắp xếp công việc hợp lý,giúp con người có ý thức về thời gian, làm việc theo mùa vụ.
“Tấc đất tấc vàng”
Vàng từ xưa đến nay đều là vật rất quý giá, dân ta đã dùng hình ảnh hoán dụ vàng cho tất nhằm tăng giá trị của đất. Ý muốn nói đất được coi như vàng, thậm chí quý như vàng. Vì vậy con người cần phải biết quý trọng, nâng niu đất. Đồngthời, họ muốn phê phán những người lãng phí đất đai, lãng phí của cải.
“Nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ giống”.
Trong sản xuất nông nghiệp, bốn yếu tố nước, phân, sự chăm chỉ, chịu khó và giống đều rất quan trọng, giữa chúng có mối quan hệ rất mật thiết với nhau. Ta không thể thiếu một trong 4 yếu tố đó nếu muôn có một mùa vụ tốt. Trong đó, nước là yếu tố quan trọng nhất, tiếp đó là phân, sự chăm chỉ và cuối cùng là giống. Cơ sở kinh nghiệm này chính là thực tế trồng lúa nước hàng bao đời của người nông dân. Nhưng khi sắp xếp thứ tự thế này thì người dân muốn ta cứ thực hiện theo thứ tự ư. Không. Họ muốn nhắc nhở người làm ruộng phải đầu tư vào tất cả các khâu, nhưng cũng phải chú ý ưu tiên, không tràn lan, nhất là khi khả năng đầu tư có hạn.
Những câu tục ngữ trên đều là những kinh nghiệm được ông cha ta đúc kết dựa trên sự quan sát, chiêm nghiệm thực tế. Những kinh nghiệm quý báu này vẫn còn nguyên giá trị cho đến nay, nó giúp cho việc lao động sản xuất của con người, dự đoán, chủ động sắp xếp công việc sao cho hợp lí, để đạt hiệu quả tốt nhất. Và những người bay giờ đang được hưởng thành quả ấy sẽ luôn luôn khắc ghi trong tim mình.
