Câu 1:

Mạch cảm xúc của bài thơ : từ cảm xúc trước vẻ đẹp của mùa xuân thiên nhiên, mùa xuân đất nước, tác giả thể hiện khát vọng được dâng hiến “mùa xuân nho nhỏ” của mình vào mùa xuân lớn của cuộc đời chung.

Câu 2:

Hai khổ thơ đầu :

   - Mùa xuân thiên nhiên, đất nước tràn đầy sức sống :

       + Hình ảnh chọn lọc : dòng sông, bông hoa, chim chiền chiện.

       + Màu sắc tươi thắm, đặc trưng : xanh, tím

       + Âm thanh rộn rã, vui tươi : tiếng chim hót

   - Cảm xúc tác giả : Từng giọt long lanh rơi – Tôi đưa tay tôi hứng. Nhà thơ say sưa, ngây ngất, cảm nhận hình ảnh, âm thanh không chỉ bằng thính giác, thị giác mà còn bằng xúc giác.

Câu 3:

Phân tích đoạn thơ “Ta làm con chim hót... Dù là khi tóc bạc” :

   - Nhà thơ khát vọng được hòa nhập vào cuộc sống của đất nước, cống hiến phần tốt đẹp, dù nhỏ bé của mình : muốn làm “con chim hót”, “một cành hoa”, hay “một nốt trầm” trong bản thanh âm tươi đẹp.

   - Với lối điệp ngữ, ẩn dụ trong hình ảnh “tuổi hai mươi”, “khi tóc bạc”, ta thấy tinh thần cống hiến vì đất nước của nhà thơ bền bỉ và to lớn nhường nào.

Câu 4:

Nhạc điệu bài thơ được tạo nên từ nhiều yếu tố :

   - Thể thơ năm chữ nhẹ nhàng, tha thiết, gần với dân ca, gieo vần liền tạo sự liền mạch cho cảm xúc.

   - Sự hài hòa giữa hình ảnh tự nhiên, giản dị với hình ảnh giàu ý nghĩa biểu trưng. Ngôn ngữ thơ trong sáng, giàu hình ảnh, giàu cảm xúc với các ẩn dụ, điệp ngữ.

   - Cấu tứ bài thơ chặt chẽ, dựa trên sự phát triển của hình ảnh mùa xuân.

Câu 5:

 - Nhan đề : là một sáng tạo độc đáo. Khác với Mùa xuân chín (Hàn Mặc Tử), Mùa xuân xanh (Nguyễn Bính),... Mùa xuân nho nhỏ của Thanh Hải không chỉ là mùa xuân đất trời mà còn là mùa xuân đời người, nhỏ bé với khát khao cống hiến.

   - Chủ đề bài thơ : rung cảm trước mùa xuân thiên nhiên, đất nước và khát vọng cống hiến cho đất nước, cho cuộc đời.

 Bạn tham khảo nhé :

Bố cục:

   - Phần 1 (Từ đầu … mê luyến tâm hồn): cảm nhận về quy luật tình cảm con người.

   - Phần 2 (tiếp … mở hội liên hoan): cảnh sắc, không khí mùa xuân Hà Nội.

   - Phần 3 (còn lại): cảnh sắc, không khí mùa xuân sau ngày rằm tháng giêng.

Câu 1 (trang 177 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1):

   Bài văn viết về cảnh sắc, không khí mùa xuân ở miền Bắc (Hà Nội). Bài được viết khi tác giả ở Sài Gòn trước 1975 trong sự kiểm soát của Mĩ ngụy, tâm trạng nhớ thương da diết.

Câu 2 (trang 177 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1):

   Bố cục bài văn được chia như ở trên. Các đoạn được liên kết với nhau bằng mạch cảm xúc chặt chẽ.

Câu 3 (trang 177 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1): “Tôi yêu sông xanh … mở hội liên hoan” :

   a. Cảnh sắc mùa xuân Hà Nội và miền Bắc được gợi tả: cảnh sắc đất trời (sông xanh núi tím, mưa riêu, gió, đường không lầy lội, tiếng nhạn trong đêm, tiếng trống chèo, tiếng hát huê tình) và con người (nghi lễ đón xuân, không khí gia đình êm đềm, ấm áp).

   b. Mùa xuân khơi gợi sức sống thiên nhiên và con người: thời tiết, khí hậu đặc trưng, âm thanh…nhang trầm, đèn nến, gia đình. Xuân đến, trong lòng tác giả trỗi dậy sức sống mới “nhựa sống trong người căng lên như…” và “tim người ta như cũng trẻ hơn ra, và đập mạnh hơn trong những ngày đông tháng giá”, suy nghĩ cũng tích cực hơn “cái rét ngọt ngào”.

   c. Giọng điệu trữ tình vừa sôi nổi vừa tha thiết, ngôn ngữ thiên về gợi cảm.

Câu 4 (trang 177 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1): Đoạn văn “Đẹp quá đi” … hết.

   a. Không khí, cảnh sắc thiên nhiên sau ngày rằm tháng giêng :

   - Tết hết mà chưa hết hẳn, đào hơi phai nhưng nhụy vẫn còn phong.

   - Cỏ không mướt xanh nhưng nức một mùi hương man mác.

   - Trời hết nồm, mưa xuân thay thế mưa phùn.

   - Con người trở về bữa cơm giản dị.

   - Các trò vui ngày tết tạm kết thúc nhường chỗ cho cuộc sống thường nhật.

   b. Qua việc tái hiện cảnh sắc, không khí thiên nhiên, ta thấy tác giả vô cùng tinh tế, nhạy cảm, rất am hiểu phong tục tập quán người Việt và rất yêu thiên nhiên.

Câu 5* (trang 178 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1):

   Cảnh sắc mùa xuân miền Bắc qua ngòi bút Vũ Bằng thật đẹp, là sự giao hòa đất trời, xuân xây mộng ước mơ, đầy sức sống, đằm thắm yêu thương, đoàn tụ sum vầy, đậm bản sắc dân tộc.