Hè vừa qua hết, thu đã đến trong tôi với cái mát lạnh ngọt ngào, vương vấn nơi góc áo, len lỏi khắp nẻo đường. Mùa thu là mùa tôi yêu nhất, tôi thích cái cảm giác lang thang trên từng vỉa hè Hà Nội, ngắm nhìn trời đất độ sang thu, sắc vàng lá úa vừa man mác buồn lại vừa lãng mạn, nghe như bâng khuâng, xao xuyến cả tâm hồn.
Trời thu khi ấy như bước vào tuổi trung niên vừa rực rỡ lại mang chút u buồn xa xăm. Ngắm nhìn những hàng cây thẳng tắp ngập tràn sắc vàng, sắc đỏ của mùa cây thay lá. Hết lá vàng rồi lại lá đỏ thi nhau rơi xuống, cá biệt có vài chiếc tinh nghịch thả mình lượn vèo theo cơn gió nhẹ vô tình thổi qua, rồi mới chịu hạ cánh xuống mặt đất và bất động, kết thúc một vòng đời huy hoàng để trở về với đất mẹ thân yêu. Đôi khi dạo bước qua những hàng me, hàng phượng lá vàng rụng lả tả, như cơn mưa tuyết giữa mùa thu, vương đầy cả tóc tai, quần áo, phủi mãi chẳng hết, dưới chân là tiếng lá khô xào xạc, thật vui tai, vui mắt.
Trong mắt tôi bầu trời mùa thu luôn tồn tại với một vẻ đẹp rất riêng, vòm trời cao vời vợi, kiêu sa như cô gái tuổi xuân thì, nền trời trong trẻo xanh mượt mà như một tấm lụa mới nhuộm. Nắng cũng chẳng còn gay gắt mà trở nên dịu dàng, như đôi môi mịn màng trao cái hôn tình tứ lên mọi vật. Nắng ngả màu vàng nhạt, tưởng một lớp khăn mùi soa mỏng manh lên có thể nương theo ngọn gió bay đi bất cứ lúc nào. Mùa thu đặc trưng với gió heo may phảng phất êm đềm, vừa khéo giữ lấy chút ấm áp mùa hạ, lại mượn một ít se lạnh đầu đông, mang đến chất gió thơm ngọt của hương đồng nội cỏ, dễ chịu khiến người ta chỉ muốn đắm chìm mà tận hưởng cho thỏa thích. Mùa thu cũng chẳng thể thiếu những cơn mưa ngâu dầm dề, giọt mưa mỏng nhẹ nhưng dày, không gian như được phủ một lớp bụi trắng xóa, cứ rả rích cả ngày, mãi không chịu ngớt. Những lúc ấy tôi thường lười biếng ngồi bên cửa sổ, ngẩn ngơ ngắm nhìn từng giọt mưa mát lạnh qua giọt gianh, tâm hồn chẳng biết đã phiêu du đến tận phương nào.
Phải khẳng định rằng mùa thu là một mùa rất “sâu sắc” khi là nguồn cảm hứng bất tận trong thi ca của nhiều tác giả nổi tiếng, như Lưu Trọng Lư với Tiếng thu, xào xạc lá rơi, Nguyễn Đình Thi với Gió thu đậm đầy hương cốm mới, hay Trần Đăng Khoa biết thu về khi hoa cau rụng đầy theo những thoáng heo may trong Chớm thu. Ngay cả tôi vốn chẳng có tâm hồn nghệ sĩ, mà cũng cảm nhận được cái vẻ tình tứ từ cơn mưa thu chậm rãi, lan tràn, nhuốm buồn cả một góc phố cổ Hà Nội cũ kỹ.
Tôi yêu thích mùa thu, lại càng yêu thêm những đêm thu yên tĩnh, dịu dàng, được tận hưởng trọn vẹn cái cảm giác cô đơn, yên bình, xa rời chốn phồn hoa đô hội, tận hưởng chút gió heo may thoang thoảng hương cốm mới, hương hoa cau, hoa bưởi thấm đượm vào hồn người. Bắc một cái ghế mây trước sân vườn, tay trái cầm tách trà nóng, tay phải ôm chú mèo mướp lười biếng, chiếc Ra-đi-ô cũ phát đi phát lại bài nhạc nền Reason của bộ phim nổi tiếng một thời - Trái tim mùa thu. Tôi bâng khuâng nghĩ ngợi về tình yêu đôi lứa, về tình cảm gia đình anh em, bạn bè, nếu cứ bình lặng như mùa thu này thì đã tốt lắm rồi. Ngước nhìn lên trời cao, kia là vầng trăng non cong cong như lưỡi liềm đang tỏa xuống nhân gian thứ ánh sáng bàng bạc, mát lạnh, tôi vẫn thường tưởng tượng đến cuộc sống chốn cung trăng của chị Hằng và chú Cuội, chắc cũng bình lặng đến thế mà thôi. Thi thoảng để ý kỹ hơn, tôi còn phát hiện xa xa một vài chòm sao đang lấp lánh, như vẫy gọi mà tôi chẳng nhớ nổi nó mang tên gì, ấy thế mà đôi khi tôi cũng đưa tay lên vẫy lại như một lời chào thân thương của con người yêu mùa thu sâu sắc, thậm chí có nhiều người tưởng tôi không “bình thường” vì hành động chẳng ra sao ấy. Nhưng kệ, không khí bao trùm trong hương thơm của trà quyện lẫn với hương hoa, tôi bỗng thấy mình như một trích tiên thảnh thơi, chẳng màng đến thế sự nhân gian.
Bình minh mùa thu cũng mang một đẹp thơ mộng dịu dàng như cô gái tuổi đôi mươi. Sáng sớm tinh mơ, tôi đã lọ mọ dậy, khoác thêm lớp áo mỏng, rảo bước chậm chạp ra hồ Gươm, yên vị ở một cái ghế đá nào đấy bên bờ hồ chờ mặt trời mọc. Mùa này nước hồ vốn đã xanh như ngọc, nay lại càng trong hơn, đáy nước in cả sắc trời, cây cối xung quanh bờ hồ, thi nhau nghiêng mình soi bóng nước, mặt hồ tĩnh lặng nhìn như một bức tranh sơn dầu độc đáo, thật là một vẻ đẹp hiếm thấy. Vào thu mặt trời cũng có vẻ lười biếng, cứ chậm rãi làm hồng mấy vầng mây xung quanh, rồi mới chịu hé những tia nắng ấm áp đầu tiên, tôi đánh giá khoảnh khắc này là khoảng khắc vui vẻ, phấn chấn nhất trong ngày, khi trời độ sang thu. Về chiều, nhịp sống bắt đầu chậm lại, có hối hả đến mấy người ta cũng đâm ra lười biếng, bởi hoàng hôn mùa thu buồn quá. Mặt trời cứ thả mình trôi tự do về phía chân trời, cả trời ánh lên màu tím nhàn nhạt, khiến tôi liên tưởng đến tà áo dài của cô gái Huế, cũng đượm màu buồn của nơi cố đô mộng mơ, hoài niệm. Và rồi một cơn gió thu nào đó thổi qua mang theo cái se se lạnh cuối chiều, đầy bâng khuâng, nhung nhớ.
