I, Tìm hiểu chung:
1. Tác giả:
- Tên thật: Tạ Việt Đãng
- Sinh ngày: 9/9/1959
- Quê ở Hà Nội
- Sở trường: Viết truyện ngắn
2. Tác phẩm:
- In trong tập truyện " Con dế ma " (1999)
* Bố cục: 3 đoạn: - Đoạn 1: Từ đầu... vui lắm.
- Đoạn 2: Tiếp... nhận giải.
- Đoạn 3: Còn lại
II, Tìm hiểu chi tiết:
1. Diễn biến tâm trạng, thái độ của người anh.
a) Thái độ thường ngày của người anh:
- Coi thường, gọi em là Mèo.
- Ngạc nhiên, bí mật theo dõi những việc làm của em.
⇒ Thái độ tò mò, coi việc làm của em như trò trẻ con.
b) Thái độ của mọi người khi tài năng của Kiều Phương được phát hiện:
* Mọi người: - Bé Quỳnh reo lên khe khẽ.
- Chú Tiến Lê mặt rạng rỡ.
- Bố ngạc nhiên, xúc động.
- Mẹ không kìm được xúc động.
* Tâm trạng của người anh:
- Thấy mình bất tài, vô dụng, chỉ muốn gục xuống khóc, gắt um lên, lén xem tranh của em gái và thở dài.
⇒ Thái độ mặc cảm, tự ti, vô dụng, thất vọng về mình.
⇒ Tức tối, ghen tị với tài năng của em gái.
c) Tâm trạng khi đứng trước tranh của em gái:
- Trong tranh, một chú bé đang ngồi nhìn ra ngoài cửa sổ.
- Một chú bé tỏa ra một thứ ánh sáng rất lạ.
- Nhân vật trong tranh thật đẹp: Cặp mắt sáng tỏ, mơ mộng, ánh mắt tỏa ra ánh sáng lạ. Đó là ánh sáng lòng mơ ước.
Giật sững → Ngỡ ngàng → Hãnh diện → Xấu hổ → Muốn khóc.
⇒ Người anh đã nhận ra thói xấu của mình và cũng nhận ra tình cảm trong sáng mà em gái đã dành cho mình.
⇒ Qua bức tranh tác giả đã khẳng định sức mạnh của nghệ thuật: Hướng con người tới cái thiện, cái đẹp.
2. Nhân vật em gái Kiều Phương.
- Ngoại hình: Mặt luôn bị bẩn, lem nhem.
- Cử chỉ hành động: + Lục lọi đồ vật
+ Tự chế màu vẽ
- Tài năng: Vẽ rất đẹp.
- Thái độ: Hồn nhiên, hiếu động, có tài năng, tâm hồn trong sáng và trái tim nhân hậu.
III, Tổng kết:
1. Nghệ thuật:
- Kể truyện ở người thứ nhất tạo nên sự chân thật cho câu chuyện.
- Miêu tả chân thực diễn biến tâm lí của nhân vật.
2. Nội dung:
- Tình cảm trong sáng, nhân hậu bao giờ cũng lớn hơn, cao đẹp hơn lòng ghen ghét đố kị.