Đề bài: nghị luận về một nhân vật (bà cụ Tứ trong tác phẩm "Vợ nhặt" của Kim Lân

Dàn ý:

a) Mở bài:Giới thiệu tác giả Kim Lân, tác phẩm Lợ nhặt, vấn đề cần nghị luận: nhân vật bà cụ Tứ.

b) Thân bài:
-      Luận điểm 1: Khái quát chung:
+ Giới thiệu khái quát về nội dung và giá trị nội dung của tác phẩm Vợ nhặt.
+ Giới thiệu khái quát về vị trí của nhân vật: xuất hiện ở phần sau của câu chuyện nhưng vẫn đóng vai trò là nhân vật chính. Đây là nhân vật thành công của truyện, góp phần thể hiện chủ đề, tư tưởng của tác phẩm.
-      Luận điểm 2: Phân tích nhân vật.
+ Hoàn cảnh của nhân vật: Nhân vật bà cụ Tứ là nhân vật được xây dựng thành công nhất trong truyện ngắn Vợ nhặt. Cuộc đời bà gặp nhiều bất hạnh: chồng chết sớm, con gái có số phận không may, con trai ngẩn ngơ, ế vợ. Tuy nhiên, người mẹ ấy có những phẩm chất cao đẹp, rất mực yêu thương con và không ngừng tin tưởng vào tương lai.
+ Tâm trạng của bà cụ Tứ được khắc họa trong một hoàn cảnh éo le: con trai lấy vợ vào lúc đói khát nhất và đột ngột xuất hiện cô con dâu theo không trong bộ dạng tả tơi như tổ đỉa.
-H- Ban đầu, bà cụ Tứ vô cùng ngạc nhiên, (dẫn chứng)
++ Khi hiểu ra mọi chuyện, bà lâo cúi đầu nín lặng. Đó là sự nín lặng đầy nội tâm. Trong lòng bà là nỗi xót xa, thương, lo lẫn lộn: xót xa, ai oán thương cho số kiếp đứa con trai mình; tủi thân, day dứt trong bổn phận làm mẹ mà không lo chu toàn được cho con; lo lắng không biết các con có nuôi nổi nhau sống qua cơn đói khát này không. Vui vì con trai có vợ, vì các con phải duyên phải kiếp với nhau; thương con và thương dâu. Thậm chí lòng thương của bà còn có chút hàm ơn; Khuyên bảo, động viên, khơi dậy niềm tin vào tương lai cho các con.
+ Tình yêu thương con của bà cụ Tứ thể hiện ở bữa cơm đãi các con, nhất là món chè khoán. Tấm lòng thơm thảo của người mẹ đã làm vơi đi vị đắng chát của cháo cám.
+ Ý nghĩa của hình tượng nhân vật: Nhân vật bà cụ Tứ là hiện thân cho nỗi khổ của con người đồng thời cũng là hiện thân cho những phẩm chất tốt đẹp, cho tâm hồn của người mẹ Việt Nam. Kim Lân đã miêu tả tâm trạng của bà cụ Tứ một cách phong phú, sinh động. Nhà văn dường như đã nhập thân vào nhân vật, xây dựng một hình ảnh chân thực về người mẹ nông dân nghèo giàu lòng nhân hậu và tình yêu thương.
-      Luận điểm 3: Đánh giá chung
Đánh giá chung về giá trị của tác phẩm và nghệ thuật xây dựng hình tượng nhân vật bà cụ Tứ.