Khi điều kiện kinh tế ngày càng phát triển, đời sống của người dân ngày một cải thiện thì cũng đồng nghĩa với việc rác thải ngày một nhiều.
Thoạt đầu rác thải sinh hoạt được người dân mang ra đổ ở mương máng, ao hồ quanh làng.
Do khi đó rác chưa nhiều và chủ yếu là rác hữu cơ nên qua nhiều năm vẫn chưa nhìn thấy sự ô nhiễm đáng kể nào! Thế nhưng, chỉ khoảng chục năm gần đây rác thải trở nên quá tải vì ao hồ, mương máng không thể còn chỗ chứa nổi nữa. Người ta mang rác đổ lung tung, thậm chí là cả ven các bờ vùng bờ thửa, ven các khu ruộng đất canh tác…
Nếu như trước đây rác đổ công khai, thì nay nhiều hộ phải mang rác đi đổ… trộm ngoài đồng vì quá bí chỗ đổ.
Quả thật là về bất cứ làng quê nào bạn cũng có thể dễ dàng bắt gặp ngổn ngang những bãi rác tự phát.
Rác tràn xuống ruộng, rác lấp ao hồ và rác “bao vây” cả các khu dân cư.
Mùi xú uế của rác thải khiến môi trường sống của chính người nông dân ít nhiều bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Có những bãi rác chỉ cách phòng ngủ, quán hàng ăn, khu vui chơi giải trí của trẻ em chưa đầy…20m.
Dường như người dân đã quá quen với hình ảnh các bãi rác hôi thối, ruồi nhặng xúm đen nên họ vẫn thản nhiên ăn, thản nhiên sống, sinh hoạt… bên cạnh (?!).
Rác thải ở nông thôn bây giờ có quá nhiều rác vô cơ là túi nilông, các loại bao bì công nghiệp khó phân hủy nên việc tác động sự độc hại tới môi trường là không nhỏ.
Ngoài rác thải ra thì môi trường sống ở nông thôn cũng đang bị “tấn công” bởi nguồn nước bị ô nhiễm trầm trọng.
Nếu như nước bề mặt quanh làng, xóm đen ngòm vì chính lượng nước thải sinh hoạt của người dân hằng ngày trực tiếp đổ ra thì nước ngầm cũng đã và đang có dấu hiệu bẩn rất nhanh.
Và những mương nước đen cũng ngập ngụa rác - Ảnh: Nguyễn Long
Từ rác thải, từ nước thải trên bề mặt như vậy nên việc nước ngầm bị ô nhiễm là điều hiển nhiên vì qua nhiều năm tháng, sự ô nhiễm cứ ngấm xuống để rồi người dân vẫn phải hút nước ngầm lên ăn uống và sẽ khó lòng tránh được bệnh tật cùng nhiều ảnh hưởng về sức khỏe khác…
Để môi trường ở các làng quê được cải thiện và cuộc sống người dân đỡ “ngột ngạt” vì ô nhiễm, chính quyền các tỉnh, thành phố cần có những hoạch định lâu dài cho vấn đề này.
Chúng ta có thể thành lập các đội thu gom rác thải sinh hoạt từ cấp xóm, thôn trở lên và đem số rác thu gom được hằng ngày mang đi chôn lấp tại một bãi rác quy hoạch náo đó.
Tuyệt đối không để cho tình trạng dân đổ rác bừa bãi và nếu ai không tuân thủ thì địa phương có thể áp dụng hình thức phạt tiền, cảnh cáo để răn đe những người khác.
Về vấn đề nước thải sinh hoạt của dân, chúng ta có thể vận động dân góp vốn cùng với ngân sách địa phương xây mới hệ thống cống ngầm thoát nước.
Từ hệ thống cống ngầm này, nước thải phải được đưa ra xa thôn xóm và hòa vào hệ thống tiêu thoát nước lớn của vùng để hạn chế ô nhiễm tới mức thấp nhất cho nguồn nước ngầm…
