Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng
+ "Mực": Là loại mực Tàu thường được các thầy đồ dùng để viết chữ thời xưa. Có màu đen tuyền
+ "Đèn": Là vật dụng dùng để thắp sáng cho con người.
+ "Gần mực thì đen" : Tức là nếu ở gần mực sẽ bị dây bẩn, lấm lem
+ "Gần đèn thì rạng" : Tức là nếu gần ánh sáng những nơi có ánh sáng thì cũng sẽ được chiếu sáng, rạng rỡ.
- Nghĩa bóng:
+ "Mực" : Tức là những môi trường, những phần tử xấu xa, tiêu cực trong cuộc sống.
+ "Đèn" : Tức là những điều tốt đẹp, tích cực.
+ "Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng": Muốn khuyên mọi người, nhất là lớp trẻ cần biết "chọn bạn mà chơi", chọn những con người tốt đẹp để học được những điều hay, điều phải trong cuộc sống.
- Ý nghĩa của câu tục ngữ: Ông cha ta muốn răn dạy con cháu rằng trong cuộc sống phải biết học những điều tốt đẹp, chọn những người bạn tốt để học được điều hay. Nên tránh xa những cái xấu, cái tiêu cực, thói hư tật xấu, không lành mạnh dễ ảnh hưởng trở thành người xấu.
Quạ tắm thì ráo , sao tắm thì mưa
Quạ xòe cánh ra, chúc đầu xuống nước, cánh vỗ làm nước bắn tung tóe lên, lấy mỏ rỉa lông, rỉa cánh. ‘Ráo’ nghĩa là khô ráo, nắng ráo. Hễ nhìn thấy quạ tắm thì biết là trời còn nắng dài ngày; và nhìn thấy sáo tắm biết được trời sắp mưa. Đó là kinh nghiệm của bà con ở vùng trung du và đồng bằng.
Chớp đông nhay nháy, gà gáy thì mưa
Nhay nháy: ánh sáng loé lên rồi vụt tắt ngay, lặp đi lặp lại nhiều lần.
Ban đêm, có sấm chớp ở phía đông (tức vùng biển) thường ba, bốn giờ sáng thì có mưa.
(Kinh nghiệm đoán thời tiết)
1 giọt máu đào hơn ao nc lã
Ý nghĩa: Một giọt máu đào hơn ao nước lã.
Những người có cùng quan hệ huyết thống (có chung máu mủ), vẫn luôn đùm bọc, yêu thương nhau hơn người dưng nước lã.
Câu thành ngữ khuyên chúng ta phải luôn biết yêu thương, quan tâm tới cha mẹ anh em, những người thân trong gia đình.
