Nhân vật "tôi" - ông giáo trong truyện ngắn Lão Hạc của nhà văn Nam Cao là con người có nhiều những suy tư, trăn trở. Ông không ích kỉ mà biết đặt mình vào hoàn cảnh của người khác để thấu hiểu. Từng lời thương yêu, đồng cảm mà ôn dành cho lão Hạc, dành cho người vợ của mình làm ta vừa xót xa, lại vừa thương cảm. Hoàn cảnh cuộc sống buộc ông phải hiểu thấm, hiểu sâu hơn người khác. Nhưng chính vì sự hiểu ấy mà nỗi buồn cứ quấn lấy ông. Ông có tình yêu thương, có sự sẻ chia ấm áp nhưng lòng ông lại thật khó để giúp đỡ một ai, để cứu rỗi ai.