@HỌC TỐT
I. Đọc hiểu
Câu 1:
PTBĐ chính của đoạn trích: nghị luận
Câu 2:
Nội dung chính: Mỗi con người đều có giá trị riêng của bản thân và điều quan trọng là chúng ta phải nhận ra những giá trị riêng đó.
Câu 3:
1. Bạn // có thể không thông minh bẩm sinh nhưng bạn //luôn chuyên cần và vượt qua bản thân
CN1 VN1 qht CN2 VN2
từng ngày một.
2. Bạn // có thể không hát hay nhưng bạn // là người không bao giờ trễ hẹn.
CN1 VN1 qht CN2 VN2
3. Bạn // không phải là người giỏi thể thao nhưng bạn // có nụ cười ấm áp.
CN1 VN1 qht CN2 VN2
4. Bạn // không có gương mặt xinh đẹp nhưng bạn // rất giỏi thắt cà vạt cho ba và nấu ăn ngon.
CN1 VN1 qht CN2 VN2
Câu 4:
- Các vế của mỗi câu ghép được in đậm trong đoạn trích liên kết với nhau qua mối quan hệ tương phản.
- Việc sử dụng các cặp vế câu có mối quan hệ như vậy nhằm mục đích tạo ra cách diễn đạt uyển chuyển, sinh động, hấp dẫn đối với người đọc. Đồng thời tạo thế đối, hình ảnh tương phản nhằm thể hiện sự đối lập giữ hai vế với nhau.
II. Tạo lập văn bản
Làm sáng tỏ: "Chị Dậu là người phụ nữ nông dân vừa giàu tình yêu thương vừa có sức sống tiềm tàng mạnh mẽ.
Bài làm
Nền văn học Việt Nam có biết bao cây bút viết về đề tài người nông dân trước Cách mạng Tháng tám, điển hình là Ngô Tất Tố; ông là một cây bút xuất sắc viết về đề tài này. Và tiểu thuyết "Tắt Đèn" là một trong những tác phẩm tiêu biểu của ông. Truyện đã vạch trần bộ mặt tàn ác bất lương của xã hội phong kiến tối tăm, thối nát thời bấy giờ; đồng thời ca ngợi những phẩm chất tốt đẹp của người nông dân - thông qua nhân vật chị Dậu. Và trong đoạn trích "Tức nước vỡ bờ", ta đã cảm nhận được chị Dậu là người phụ nữ nông dân vừa giàu tình yêu thương vừa có sức sống tiềm tàng mạnh mẽ.
Tình yêu thương chồng của chị Dậu đã được nhà văn Ngô Tất Tố khắc hoạ thành công trong đoạn trích “Tức nước vỡ bờ”. Trước hết, nó thể hiện qua cảnh chị chăm sóc chồng chu đáo, bằng mọi cách cứu chữa cho chồng trong cơn nguy kịch. Được bà hàng xóm cho vay bát gạo, chị vội vã nấu cháo, múc cháo, quạt cho cháo nguội rồi rón rén bưng đến chỗ anh Dậu, khẩn khoản mời chồng ăn. Chỉ là một bát cháo nhưng chất chứa bao tình cảm nồng ấm, sâu nặng của chị. Tình yêu thương, sự an ủi, mong chồng sớm bình phục ấy đã được bộc lộ qua từng lời nói, cử chỉ, hành động mà chị làm với người chồng. Bên cạnh đó, chị còn cố ý bế cái Tỉu ngồi xuống xem chồng mình ăn có ngon không. Qua đó ta cảm nhận đó là một sự quan tâm, chăm sóc vô cùng chân thành. Không chỉ vậy, nó còn được thể hiện qua hành động chống lại bọn cường hào để bảo vệ chồng. Chính tình yêu chồng đã tiếp thêm sức mạnh cho chị để đương đầu với bọn cai lệ và người nhà lý trưởng. Ban đầu, chị đã hết lời van xin rồi cự lại bằng lý lẽ. Khi thấy tính mạng chồng bị đe doạ, chị đã đánh lại hai tên tay sai mạt hạng trong sự sợ hãi của anh Dậu.
Bên cạnh đó, chị Dậu còn có sức sống tiềm tàng mạnh mẽ. Trước hết, nó thể hiện qua việc chị một mình đối phó với bọn tay sai để bảo vệ anh Dậu. Lúc đầu, chị tha thiết van xin, gọi “ông” xưng “cháu”, lấy thân phận thấp cổ bé họng, con ong cái kiến mong chúng rủ lòng thương cho người chồng đau yếu. Dù vậy, cai lệ lại trợn ngược mắt, quát thét, bịch vào ngực chị rồi sấn đến trói anh Dậu. Không chịu nổi áp bức, chị đã cự lại bằng lí lẽ tự nhiên của con người: “Chồng tôi đau ốm, ông không được phép hành hạ”. Cách xưng “tôi – ông” cho thấy tư thế chị đã thay đổi, chị ngang hàng với kẻ thủ, không còn nhún nhường. Dù vậy, tên cai lệ vẫn tát vào mặt chị, hùng hổ nhảy đến bên anh Dậu. Chính hành động táng tận lương tâm này đã khiến giọt nước tràn ly, sự phẫn uất của chị đã lên đến đỉnh điểm, ngọn lửa căm thù đang ngùn ngụt cháy trong lòng chị, chị vùng lên với sức mạnh và giọng điệu thách thức “Mày trói ngay chồng bà đi, bà cho mày xem” Từ thân phận bé nhỏ, chị đã đứng trên đầu kẻ thù cả về sức lực và tinh thần qua cách xưng “bà – mày”; cuối cùng, chị đánh lại bọn chúng trong sự sợ hãi của anh Dậu. Việc chị thà ngồi tù cho thấy nhà tù thực dân cũng không làm chị run sợ, mà cho thấy một quy luật: có áp bức thì có đấu tranh – “Tức nước vỡ bờ”.
Để làm nổi bật tình yêu thương và sức sống tiềm tàng mạnh mẽ của chị Dậu, nhà văn Ngô Tất Tố đã sử dụng nghệ thuật tương phản tăng cấp, miêu tả tâm lý đặc sắc, xây dựng tình huống truyện gay cấn bất ngờ, cùng ngôn ngữ đối thoại thông qua ngôn ngữ, cử chỉ, hành động, hệ thống từ tượng hình tượng thanh phong phú. Qua đó, ta cảm thấy tình yêu thương và sức sống tiềm tàng mạnh mẽ của chị Dậu thật đáng quý, đáng trân trọng biết bao! Đồng thời biết cảm thương, thông cảm cho số phận nghèo khổ, bi thảm, tuyệt vọng, bị dồn đẩy của những người nông dân trước Cách mạng Tháng tám.
