Vẻ đẹp tâm hồn của nhân vật Tràng trong đoạn trích trên được nhà văn Kim Lân thể hiện vô cùng sâu sắc và chân thực. Thật vậy, đoạn trích kể về câu chuyện sau khi Tràng lấy vợ đã thể hiện được những phẩm chất đáng quý của nhân vật. Ta có thể thấy, nhân vật Tràng có sự chuyển biến mạnh mẽ trong tâm lý và nhận thức của mình. Buổi sáng hôm ấy khi Tràng thức dậy, anh nhận thấy những sự thay đổi lớn trong cuộc sống của mình, hay chính là cuộc sống sau hôn nhân: Nhà cửa, sân vườn hôm nay đều được quét tước, thu dọn sạch sẽ gọn gàng; mấy chiếc quần áo rách như tổ đỉa vẫn vắt khươm mươi niên ở một góc nhà đã thấy đem ra sân hong; hai cái ang nước vẫn để khô cong ở dưới gốc ổi đã kín nước đầy ăm ắp. Đống rác mùn tung hoành ngay lối đi đã hót sạch. Từ sự thay đổi tỏng con mắt bình thường của Tràng, anh còn cảm thấy được sự thay đổi lớn trong nhận thức của mình. Tràng thấy yêu gia đình, yêu cuộc sống, quan trọng nhất, anh ý thức được mình đã có 1 gia đình hoàn chỉnh tràn ngập tình yêu thương, là chỗ dựa cho con người những lúc khó khăn. Hơn nữa, Tràng cảm thấy trong lòng mình lâng lâng vui sướng, phấn chấn tràn ngập. Anh cảm thấy sung sướng vì anh đã có gia đình, anh có nơi để trở về, nơi bình yên tràn ngập hạnh phúc và tình yêu thương. Từ lúc ấy, Tràng cũng thấy mình “nên người”, tức là người có trách nhiệm gì đó để gánh vác lên vai. Có trách nhiệm thì con người sẽ ý thức được hướng đi trong cuộc sống và hiểu bản thân mình cần làm gì. Đó chính là sự “nên người” của nhân vật Tràng. Tóm lại, nhân vật Tràng có vẻ đẹp trong tâm hồn là sự chuyển biến mạnh mẽ và trở nên có ý thức về trách nhiệm gìn giữ,xây dựng 1 gia đình, tổ ấm của riêng mình
Nghệ thuật xây dựng hình tượng nhân vật trong đoạn trích được Kim Lân thể hiện rất thành công. Nhân vật Tràng được xây dựng với sự chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức đã góp phần thể hiện được tư tưởng của nhà văn Kim Lân và giá trị sâu sắc của tác phẩm.