*Dưới tác động của chính sách khai thác thuộc địa lần thứ nhất của thực dân Pháp xã hội Việt Nam cuối thế kỷ XIX- XX xuất hiện các giai cấp, tầng lớp: tầng lớp tư sản, tầng lớp tiểu tư sản, giai cấp công nhân.
* Tầng lớp tư sản:
- Là thầu khoán, đại lí, chủ xí nghiệp, chủ xưởng, chủ hãng buôn...
- Họ bị thực dân Pháp chèn ép, kìm hãm thế lực kinh tế yếu ớt.
- Thái độ chính trị: muốn có thay đổi nhỏ để dễ bề làm ăn sinh sống.
* Tầng lớp tiểu tư sản:
- Thành phần: Chủ xưởng thủ công nhỏ, tiểu thương, viên chức, trí thức, sinh viên, nhà giáo, thông ngôn... Cuộc sống của họ rất bấp bênh.
- Thái độ chính trị: có ý thức dân tộc, sẵn sàng tham gia vào các cuộc vận động cứu nước.
* Giai cấp công nhân:
- Phần lớn xuất thân từ nông dân, làm việc trong các đồn điền, hầm mỏ, nhà máy...
- Đồng lương rẻ mạt nên đời sống vô cùng khổ cực.
- Thái độ chính trị: sớm có tinh thần đấu tranh mạnh mẽ chống lại giới chủ, đòi cải thiện điều kiện làm việc và sinh hoạt...
*Tác động:
- Tích cực: Những yếu tố của nền sản xuất TBCN được du nhập vào Việt Nam, so với nền kinh tế phong kiến, có nhiều tiến bộ, của cải vật chất sản xuất được nhiều hơn, phong phú hơn.
- Tiêu cực:
+ Tài nguyên thiên nhiên của Việt Nam bị bóc lột cùng kiệt.
+ Nông nghiệp dậm chân tại chỗ, nông dân bị bóc lột tàn nhẫn, bị mất ruộng đất.
+ Công nghiệp phát triển nhỏ giọt, thiếu hẳn công nghiệp nặng.
