@Gaumatyuki
a, Hai mặt tương phản có trong tác phẩm: dân và quan
Bonus đoạn văn: Trước hết nó thể hiện qua thời gian, không gian, khung cảnh, âm thanh, bầu không khí trước khi đê vỡ. Gần một giờ đêm, tại khúc đê làng X, hàng trăm nghìn con dân chân lấm tay bùn, tắm gió gội mưa để bảo vệ con đê đang núng thế. Âm thanh tiếng trống, tiếng ốc thôi vô hồi ,tiếng kêu vang trời đất, tiếng người thảm thiết kêu cứu thật dồn dập và hỗn loạn; điều đó đã chứng tỏ sự hoảng loạn, vất vả, mệt nhọc của người dân. Khung cảnh hộ đê ngoài đình thật nhốn nháo, căng thẳng, không khí kinh sợ, hãi hùng bao trùm lấy bầu trời; thiên tai đang từng lúc đe doạn cuộc sống, tính mạng của họ. Trái ngược với họ, quan phụ mẫu lại ở trong đình cao ráo, vững chãi, đèn đuốc sáng trưng, hưởng thụ cuộc sống xa hoa, nhàn nhã; không khí tĩnh mịch, trang nghiêm. Thật là nơi an toàn, yên ổn, thuận lợi cho việc đánh bài. Không những thế, trong khi người dân chống chọi với sức nước trong trăm nghìn lo sợ: kẻ thuổng, cuốc, đội đất, kẻ vác tre, đắp, cừ, bì bõm dưới bùn lầy thì quan lại vui cuộc tổ tôm với tư thế uy nghi, nhàn nhã; giọng điệu hạc dịch, sai bảo. Đồ dùng của dân là đất, tre, ... phục vụ cho việc hộ đê còn quan là những vật dụng chỉ đáp ứng cho nhu cầu cá nhân như: tăm bông, vỉ thuốc, bát yến hấp đường phèn hay những vật dụng quý giá như tráp đồi mồi, ống thuốc bạc,... Đê vỡ, nước tràn lênh láng, xoáy thành vực sâu, nhà cửa trôi băng, lúa má ngập hết; kẻ sống không chỗ ở, kẻ chết ko nơi chôn..... Thật thảm sầu! Trái ngược với cảnh tượng hãi hùng, nhân dân cùng khốn thì trong định, sự vui sướng cực độ khi quan thắng ván bài; quan hả hê, vô trách nhiệm, lòng lang dạ thú. Tất cả đã làm nổi bật sự tương phản đối lập giữa nỗi khổ nhân dân và sự vô trách nhiệm táng tận lương tâm của quan. Bên cạnh đó, phép tăng cấp đã cho ta thấy sức nước mỗi ngày một mạnh, khiến con đê núng thế và người dân lâm vào cảnh trăm lo nghìn sợ. Không những thế, nó còn đẩy hành động ham mê bài bạc, lòng lang dạ thú của tên quan lên tới đỉnh điểm. Nếu quan chỉ ham mê cờ bác thì đó vẫn là thói quen xấu trong sinh hoạt của hắn nhưng y lại đánh bài khi đi hộ đê – công việc liên quan đến tính mạng và của cải của dân chúng thì đó là sự vô trách nhiệm. Y thắng ván bài đã chờ ù thì y sung sướng là một lẽ thường tình nhưng y lại thắng bài lúc đê vỡ, bao người phải khổ sở, cùng cực thì sự vui sướng ấy là một hành động phi nhân tính.
- Những chi tiết trong tác phẩm thể hiện sự tương phản:
+ Cảnh dân hộ đê và quan hộ đê: không gian
+ Đồ dùng vật dụng quan và dân mang theo
+ Khi đê vỡ: dân lâm vào cảnh thảm sầu, quan sung sướng vì ù ván bài
- Dụng ý của tác giả trong việc dựng cảnh tương phản này:
+ Phạm Duy Tốn đã dựng lên cảnh tương phản nhằm mục đích so sánh, làm nổi bật lên sự đối lập giữa người dân và tên quan phụ mẫu. Người có trách nghiệm hộ đê thì lại vô trách nhiệm, chỉ ham mê cờ bạc. Còn những người dân cần có sự chỉ đạo để hộ đê thì phải dầm mưa gội gió, nhọc nhằn, chống chọi với thiên nhiên một cách tuyệt vọng.
b, Các chi tiết trong văn bản thể hiện sự tăng cấp trong việc:
- Miêu tả mức độ trời mưa, của độ nước sông dâng cao, của nguy cơ đê vỡ, của cảnh hộ đê:
+ Âm thanh: trống đánh liên thanh, ốc thổi vô hồi, tiếng người gọi nhau sang hộ.
+ Mức độ trời mưa: trời vẫn mưa tầm tả trút xuống
+ Độ nước của sông: dưới sông thì nước bốc lên
- Miêu tả mức độ đam mê cờ bạc của tên quan phủ:
+ Quan choi bài nhàn nhã ung dung.
+ Quan gắt khi có người quấy rầy.
+ Quan quát mắng, đòi cắt cổ bỏ tù người dân báo đê vỡ.
+ Quan sung sướng vì ván bài ù.
Chúc bạn học tốt
Cho mình hay nhất nha
