DÀN Ý
1. Mở đoạn: Giới thiệu khái quát vị trí và nội dung của đoạn thơ: Bức tranh thiên nhiên mùa hè tươi đẹp, sôi động đầy sức sống trong tâm tưởng người tù cùng lòng yêu đời, ham sống mãnh liệt của nhà thơ.
2. Thân đoạn: Cảm nhận về bức tranh thiên nhiên mùa hè và cảm xúc của tác giả:
- Bức tranh vào hè được cảm nhận qua âm thanh tiếng chim tu hú, đó là những hình ảnh được cảm nhận qua nỗi nhớ, qua tưởng tượng của nhà thơ.
- Một thế giới sôi động, tràn trề nhựa sống qua nghệ thuật liệt kê:
+ Hình ảnh quen thuộc của đồng quê (lúa chiêm, trái cây, vườn râm, ve ngân, bắp rây vàng hạt, nắng đào, trời xanh, diều sáo...
+ Màu sắc tươi sáng, rực rỡ (gam màu chủ đạo là màu vàng của lúa chiêm, trái chín, của bắp phơi đầy sân, màu đào của nắng hài hòa với sắc xanh cây lá, màu xanh của bấu trời...).
+ Âm thanh: Sôi động, náo nhiệt, rộn rã (Tiếng ve ngân trong vòm lá, tiếng chim tu hú gọi bầy, tiếng sáo diều vi vu....)
+ Mùi vị của trái chín, hương lúa....
- Tác giả đã huy động các giác quan để cảm nhận mãnh liệt...
- Cảm xúc của người tù: niềm say mê, lòng yêu đời, yêu cuộc sống mãnh liệt, khát vọng tự do cháy bỏng...
- Nghệ thuật: nhân hóa, liệt kê và sự kết hợp của hệ thống các danh từ chỉ sự vật, động từ mạnh, các tính từ cùng âm hưởng của những vần thơ lục bát với nhịp thơ nhanh, mạnh diễn tả khung cảnh náo nức, rộn ràng, căng tràn nhựa sống.
3. Kết đoạn:
- Bức tranh thiên nhiên mùa hè tươi đẹp, căng tràn nhựa sống được khắc họa trong tâm tưởng người tù cách mạng.
- Gửi gắm trong những câu thơ là lòng yêu đời, yêu cuộc sống mãnh liệt, khát vọng tự do cháy bỏng của tác giả.
Câu 4: Viết đoạn văn (khoảng 12 - 15 câu) dựa vào dàn ý trên, phân tích 6 câu thơ đầu của bài thơ "Khi con tu hú". Trong đoạn văn có sử dụng một câu nghi vấn (chú thích rõ)
