1. Mở bài
- Giới thiệu về tác giả Khánh Hoài (tiểu sử, các tác phẩm chính….)
- Giới thiệu về văn bản “Cuộc chia tay của những con búp bê” (xuất xứ, tóm tắt, khái quát giá trị nội dung và giá trị nghệ thuật,…)
2. Thân bài
a. Cảnh hai anh em Thành và Thủy chia đồ chơi
- Tâm trạng của Thành và Thủy khi biết tin hai anh em sắp phải xa nhau:
- Thủy: bất giác run lên bần bật, kinh hoàng và tuyệt vọng, khóc cả đêm, mất hồn, loạng choạng, không cho chia rẽ hai con búp bê, buồn thăm thẳm,…
- Thành: cắn chặt môi để khỏi bật lên tiếng khóc to, nhưng nước mắt cứ tuôn ra như suốt, ướt dầm cả gối và hai cánh tay áo, lạy trời đây chỉ là một giấc mơ
→ Hai anh em đau khổ, ngậm ngùi trước nỗi đau chia xa
- Hai anh em nhớ lại những kỉ niệm đã có cùng nhau:
- Thủy mang kim ra tận sân vận động vá áo cho anh
- Thành giúp em học, chiều nào cũng đến đón em về
- Thủy thương anh, sửa soạn cho con vệ sĩ gác đêm cho anh
- Hai anh em lúc đi về thường vừa nắm tay vừa trò chuyện
→ Qua đó thể hiện tình cảm khăng khít, thân thiết của hai anh em.
- Khi chia đồ chơi, tình cảm yêu thương và sự gắn bó của hai anh em càng thể hiện rõ:
- Chia đồ chơi, Thành nhường hết cho em
- Thủy thương anh, muốn để lại con Vệ Sĩ gác đêm cho anh ngủ ngon
→ Thành và Thủy rất mực gần gũi, quan tâm, yêu thương và sẵn sàng chia sẻ cùng nhau
→ Hình ảnh 2 chú búp bê ẩn dụ cho 2 anh em vô cùng gắn bó, yêu thương nhau:
- Hai con quàng tay lên vai nhau, ghé đầu vào nhau thân thiết
- Từ khi về nhà, chúng chưa phải xa nhau bao giờ cả
→ Từ đó càng thêm khẳng định sự yêu thương nhau của hai anh em, từ khi sinh ra đến nay chưa từng phải rời xa nhau. Vậy mà giờ đây, phải chia xa thật sự, thế nên 2 anh em vô cùng đau khổ
b. Cảnh Thủy chia tay cô giáo và lớp học
- Hai anh em trên đường đến trường để chia tay:
- Em nắm chặt tay và nép sát vào anh trai như những ngày còn nhỏ
- Đôi lúc em dừng lại nhìn chăm chăm vào 1 gốc cây, 1 mái nhà thân thuộc nào đó
→ Khung cảnh vô cùng bịn rịn, lưu luyến đến tội nghiệp của Thủy - khi em không biết bao giờ mới được trở lại nơi đây.
- Cảnh Thủy chia tay trường học, cô giáo và các bạn:
+ Thủy:
- Cắn chặt môi im lặng, mắt nhìn đăm đăm khắp sân trường để khắc ghi những hình ảnh, kỉ niệm về ngôi trường yêu dấu
- Bật khóc thút thít
- Em từ chối món quà của cô giáo vì từ đây sẽ không được đi học nữa
→ Thủy rơi vào tình huống vô cùng đáng thương, tội nghiệp
+ Cô giáo:
- Chuẩn bị quà tặng Thủy lúc chia tay
- Tái mặt, nước mắt giàn dụa khi biết Thủy không được đi học nữa
+ Các bạn:
- Khóc thút thít, rồi mỗi lúc một to hơn
- Tiến lên nắm lấy tay Thủy như chẳng muốn rời
→ Tất cả mọi người đều vô cùng yêu thương và tiếc nuối khi phải chia xa Thủy
→ Khung cảnh chia tay diễn ra vô cùng bịn rịn và đầy những giọt nước mắt đau khổ
→ Khiến độc giả vô cùng xót xa trước sự tội nghiệp của em Thủy
- Bức tranh cảnh vật vẫn tươi vui như mọi ngày: mọi người vẫn đi lại bình thường, nắng vàng ươm trùm lên cảnh vật - không ai biết hay quan tâm đến tình cảnh đáng thương của 2 anh em Thành và Thủy - càng làm sự đau khổ của 2 anh em đẩy đến đỉnh cao.
c. Cảnh hai anh em Thành và Thủy chia tay nhau
- Tâm trạng và hành động của Thủy:
- Thủy như người mất hồn, mặt tái xanh như tàu lá
- Lấy con Vệ Sĩ ra đặt cạnh đầu giường anh để nó gác đêm cho anh ngủ
- Nhắc anh, lúc nào có áo rách, tìm về chỗ em để em vá
- Cuối cùng, Thủy đặt con Em Nhỏ ở lại và dặn anh không bao giờ được để chúng nó ngồi xa nhau
- Tâm trạng và hành động của Thành: mếu máo, chân như chôn xuống đất, hứa với em sẽ để con Vệ Sĩ và Em Nhỏ cạnh nhau
⇒ Khung cảnh chia tay đau thương, buồn bã, ngậm ngùi của hai anh em Thành và Thủy
3. Kết bài
- Khái quát lại giá trị nội dung và nghệ thuật:
- Nội dung: ca ngợi tình cảm anh em, tình cảm gia đình thắm thiết. Đồng thời, phản ánh hiện tượng xã hội: li hôn và hậu quả của nó
- Nghệ thuật: cách kể chuyện hấp dẫn, miêu tả tâm lí nhân vật sắc sảo, kết hợp giữa quá khứ và hiện tại,…
- Cảm nhận của bản thân về văn bản: để lại nhiều cảm xúc, gợi nhắc về tình cảm gia đình, tình anh em…
......................................
