ÓC PHÁN ĐOÁN VÀ ÓC THẨM MĨ

Chính Xanh-tơ Bơ-vơ cũng đã nói: "Tôi biết nhiều người có óc phán đoán rất đúng mà đồng thời lại thiếu óc thẩm mĩ, vì óc thẩm mĩ biểu hiện một cái gì tinh vi nhất, thuộc về bản năng nhất trong cái chỗ tế nhị mơ hồ nhất của các giác quan của ta".

Muốn thưởng thức một bài văn, ta đọc nó chầm chậm một hai lần, xem có cảm thấy cái hay của nó không đã; khi cảm được rồi, ta mới tìm hiểu nó hay ở chỗ nào. Ta dùng trái tim của ta trước rồi sau mới dùng lí trí. Nếu lòng ta không cảm thì càng phân tích lại càng không hiểu được gì cả. Văn học khác khoa học ở chỗ đó; và óc thẩm mĩ khác óc phán đoán cũng ở chỗ đó: một đằng là sự ưa thích của lòng, một đằng là sự sáng suốt của óc, một đằng cần nhiều cảm thụ tính, một đằng cần nhiều luận lí tính.

Nói vậy không phải là óc thẩm mĩ và óc phán đoán tương phản nhau mà ta không bao giờ dùng lí trí để hiểu được cái đẹp đâu. Vẫn có nhiều cái đẹp có thể giảng được và ai cũng thấy nó hợp lí: chỉ một số tế nhị quá mới có những lí lẽ riêng của nó mà lí trí không sao phân tích nổi, và muốn nhận thức được, ta phải luyện mĩ cảm bằng cách sống thật nhiều, đọc nhiều tác phẩm bất hủ của mọi xứ và mọi thời.

(Theo Nguyễn Hiến Lê, Hương sắc trong vườn văn)

Nhờ vào sự giải thích trong bài Óc phán đoán và óc thẩm mĩ, em đã hiểu thêm điều gì về việc thưởng thức một áng văn chương ?

A.
B.
C.
D.

Xác định bố cục của vản bản: Cổng trường mở ra (Lí Lan).
A.
B.
C.
D.

Bạn Nam muốn viết một bức thư gửi cho người thân đang ở nơi xa nhưng quên mất bố cục của một bức thư. Em hãy viết bố cục của bài viết thư để giúp đỡ bạn Nam.
A.
B.
C.
D.

Từ bài thơ Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê của tác giả Hạ Tri Chương, viết một đoạn văn (khoảng 12 – 15 câu) phát biểu cảm tưởng của em về tình cảm đối với quê hương.
A.
B.
C.
D.

Trình bày nội dung và tính chất của đề văn nghị luận. Thế nào là tìm hiểu đề và lập ý cho bài nghị luận?
A.
B.
C.
D.

Lập dàn ý cho đề văn nghị luận sau: Bàn về vai trò và tác dụng to lớn của sách trong đời sống tinh thần của con người, nhà văn M. Go-rơ-ki có viết: "Sách mở rộng trước mắt tới những chân trời mới".
A.
B.
C.
D.

Các đoạn văn dưới đây đã sử dụng phép lập luận nào?
a. Trong đời sống, chúng ta thường gặp biết bao nhiêu việc khó khăn, nhiều việc tưởng như không thể nào làm nổi. Thế nhưng, con người chân chính không bao giờ chịu dễ dàng bỏ cuộc. Bởi trong những con người ấy luôn có một sức mạnh giúp họ có thể vượt qua mọi trở ngại khó khăn to lớn nhất. Đó là sức mạnh của ý chí, sự quyết tâm, lòng kiên trì nhẫn nại. Chính vì thế mà nhân dân ta đã có câu tục ngữ: “Có công mài sắt, có ngày nên kim”.
b. “Hễ quẹt là cháy, hễ thổi là tắt, như là que diêm”, có người đã nói như vậy với giọng châm biếm. Còn tôi, tôi lại cho rằng, que diêm nhỏ bé kia thế mà lại có lợi ích không hề nhỏ bé chút nào.
(Theo Mã Thiết Đinh)
c. Trải qua bao tháng năm, lời khuyên nhủ gửi gắm trong lời ca:
Công cha như núi Thái Sơn,
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra…
vẫn còn nguyên giá trị giáo huấn quý báu. Bởi xã hội dù có tiến đến đâu thì con người ai cũng phải có cha mẹ, ai cũng phải chịu ơn nuôi dưỡng sâu nặng của mẹ cha. Và vì thế, dù xã hội có tiến lên thì con người vẫn không ai được phép quên ơn cha nghĩa mẹ. Những câu hát về nước nguồn và núi Thái kia, do vậy, chắc chắn sẽ còn ngân nga tha thiết mãi, tới muôn đời…
(Theo bài của Nguyễn Thị Phương Minh, học sinh trường THCS Nguyễn Trường Tộ, Hà Nội)
d. Là thanh niên chúng ta phải giữ cho lửa trong lòng cháy mãi mãi. Đừng bao giờ để trái tim ta trụy lạc cho đến nỗi thấy đồng loại ta khổ, ta không động tâm, thấy sự bất bình, ta không phẫn uất, bị xỉ nhục, ta không tức khí. Đừng để trí thức trụy lạc cho đến nỗi để cho những dục vọng của cơ thể chi phối các hoạt động của trí thông minh. Hãy giữ lấy mãi mãi cái rung động trước một tác phẩm đẹp, cái mê đắm trong việc khi làm sáng tác, khi hướng dẫn, khi truyền bá.
(Đinh Gia Trinh, trích Lửa bên trong)
A.
B.
C.
D.

Chỉ ra phương pháp lập luận trong các đoạn văn sau:
a. Trăng là đề tài quen thuộc trong thơ Bác. Mỗi thời kì khác nhau Bác đều có thơ viết về trăng. Trăng là ánh sáng, là hạnh phúc, là thanh bình, là mơ ước, là niềm an ủi, là người bạn tâm tình của Bác. Ánh trăng làm cho cảnh vật trở nên êm đềm, làm cho cảm nghĩ con người thêm thâm trầm, trong trẻo. Có thể nói trong thơ Bác, ánh trăng luôn tràn đầy.
b. Một định lí trong cuộc sống mà ai cũng đồng tình: một ánh lửa sẻ chia là một ánh lửa lan tỏa, một đồng tiền kinh doanh là đồng tiền sinh lợi. Đôi môi có hé mở mới thu nhận được nhiều nụ cười. Bàn tay có rộng mở trao ban, tâm hồn mới tràn ngập vui sướng.
c. Công kích những bài thơ mới lủng củng là một chuyện thừa vậy. Công kích được những bài thơ có giá trị mới mong tiệt được mầm thơ mới. Nhưng đã có giá trị thì còn biết công kích thế nào!
d. Chủ nghĩa xã hội là mọi người cùng ra sức lao động sản xuất để được ăn no, mặc ấm, và có nhà ở sạch sẽ. Muốn làm nhà thì phải có gỗ. Muốn có gỗ thì phải hăng hái trồng cây. Mọi người cố gắng trồng cây thì trong 6, 7 năm nữa cả làng sẽ có đủ cây để làm nhà mới.
A.
B.
C.
D.

Cho những câu văn sau, hãy sắp xếp thành đoạn văn có lập luận hợp lí và cho biết phương pháp lập luận.
a. Trong các loài chim kiếm ăn ở đồng ruộng, chỉ có con cò thường gần người nông dân hơn cả.
b. Những câu ca dao hay của ta, và có lẽ cũng rất cổ của ta, hầu hết mở đầu bằng “con cò…”.
c. Trong ca dao dân ca có rất nhiều bài nói đến con cò.
d. Những lúc cày cuốc, cấy hái, người nông dân Việt Nam thường thấy con cò ở bên họ: con cò lội theo luống cày, con cò bay trên đồng lúa bát ngát, con cò đứng trên bờ ruộng rỉa lông rỉa cánh, ngắm nghía người nông dân làm lụng.
A.
B.
C.
D.

Cho luận điểm: Qua tục ngữ, ông cha ta muốn khuyên nhủ các thế hệ sau về lối sống tương thân tương ái. Sử dụng các luận cứ sau, triển khai thành đoạn văn nghị luận theo phương pháp tổng - phân – hợp.
- Con người sống ở trên đời phải coi người khác như chính bản thân mình để cảm thông, trân trọng và yêu thương.
- Người cùng một dân tộc lại càng phải đùm bọc, giúp đỡ nhau.
- Thương người như thể thương thân.
- Bầu ơi thương lấy bí cùng – Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn.
- Nhiễu điều phủ lấy giá gương – Người trong một nước phải thương nhau cùng.
- Đó là truyền thống đạo lí, là lối sống rất nhân văn của dân tộc ta.
A.
B.
C.
D.