* Nguyên nhân sụp đỏ của chế độ xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô và Đông Âu
- Một là, đường lối lãnh đạo chủ quan, duy ý chí, quan liêu bao cấp làm cho sản xuất trì trệ, đời sống của nhân dân không được cải thiện. Thiếu dân chủ và công bằng làm tăng thêm sự bất mãn trong quần chúng.
- Hai là, không bắt kịp bước phát triển của khoa học kĩ thuật tiến tiến, dẫn tới tình trạng trì trệ, khủng hoảng về kinh tế, xã hội.
- Ba là, khi tiến hành cải tổ lại phạm phải sai lầm trên nhiều mặt, làm cho khủng hoảng thêm trầm trọng.
- Bốn là, sự chống phá của các thế lực thù địch ở trong và ngoài nước.
* Sự sụp đổ này không phải là sự sụp đổ của hệ thống XHCN.
Bởi vì: hiện nay trên thế giới, hệ thống XHCN vẫn còn tồn tại. Vẫn còn một số nước XHCN như: Việt Nam, Trung Quốc, Cu-ba,... Các nước này vẫn theo XHCN nhưng đã có sự cải biến trong tổ chức quản lí, hoạt động kinh tế,... để phù hợp với hoàn cảnh lịch sử và xây dựng XHCN vững mạnh.
