phần 1
Câu 1:
Phương pháp: Đọc, hiểu
hoàn cảnh sáng tác
Năm 1963, khi tác giả đang học ngành Luật ở nước ngoài.
Câu 2:
Phương pháp: Đọc, hiểu
Cách giải:
- Biểu cảm và tự sự.
- Vai trò: khiến đoạn thơ như một câu chuyện kể về kỉ niệm bên bà. Khi những kỉ niệm, hồi tưởng đó được hiện ra cũng là lúc cảm xúc người cháu ùa về, đó là nỗi xúc động, nhớ bà da diết.
Câu 3:
Phương pháp: Đọc, phân tích
Cách giải:
- Từ "nhóm" trong đoạn trích được dùng theo nghĩa gốc còn "nhóm" trong câu thơ được dùng theo nghĩa chuyển: bà không chỉ nhóm bếp lửa mà còn nhóm lên cả những tâm tình, ước mơ, khao khát của tuổi nhỏ, từ đó nâng đỡ tâm hồn cháu trên bước đường đời.
Câu 4:
Phương pháp: Phân tích, tổng hợp, bình luận
Cách giải:
- Hình thức: Đoạn văn khoảng 12 câu theo đúng phép lập luận tổng - phân - hợp, sử dụng và chú thích đúng câu cảm thán, câu phủ định.
- Nội dung: làm nổi bật được các ý sau:
+ Hình ảnh người bà:
.Bà vừa là cha, vừa là mẹ lại vừa là người thầy. Bà đã thay thế và lấp đầy tất cả.
.Bà nhiều vất vả nhưng giàu tình yêu thương, nhẫn nại, giàu đức hy sinh.
+ Tình cảm của cháu dành cho bà:
.Cháu còn nhỏ nhưng đã biết thương, biết ơn bà, hiểu những gian khổ, nhọc nhằn đời bà
.Hai câu thơ cuối như lời trách móc vô cớ chim tu hú, tất cả xuất phát từ tình yêu thương và nỗi nhớ bà.
- Nghệ thuật: Sử dụng liệt kê, điệp ngữ, câu hỏi tu từ, giọng thơ tâm tình, thủ thỉ, thiết tha, yếu tố tự sự kết hợp nhuần nhuyễn với biểu cảm.
Câu 5:
Phương pháp: Đọc, hiểu
Cách giải: "Bài thơ về tiểu đội xe không kính" - Phạm Tiến Duật
PHẦN II
Câu 1:
Phương pháp: Đọc, hiểu
Cách giải:
- Lời dẫn trực tiếp: Nếu chúng ta có thể đến được Mặt Trăng, chúng ta có thể làm bất cứ điều gì.
- Lời dẫn gián tiếp: tại khoảnh khắc đó, Trái Đất như ngừng quay.
Câu 2:
Phương pháp: Đọc, hiểu
Cách giải: Muốn khẳng định ý nghĩ về việc con người đặt chân lên Mặt Trăng là rất khó tin, qua đó nhấn mạnh đây là một thành tựu kì diệu và đáng kính. Qua đó tác giả bộc lộ sự cảm phục, ngỡ ngàng trước thành tựu này.
Câu 3:
Phương pháp: Đọc, hiểu
Cách giải:
Có thể trình bày theo suy nghĩ, hiểu biết của cá nhân, nhưng phải phù hợp với yêu cầu của đề bài và có tính thuyết phục. Dưới đây là gợi ý:
- Giải thích: Cái không thể: Là điều ta tin rằng không làm được, là điều vô lí, xa vời. Cái có thể: điều mà ta có thể làm, hoàn thành được. Việc nỗ lực biến cái không thể thành cái "có thể" chính là cố gắng đến cùng để làm được những điều tưởng như rất khó, không thể thực hiện.
- Ý nghĩa của việc nỗ lực biến cái không thể thành cái "có thể":
+ Con người có thể chinh phục được những thử thách lớn lao, từ đó tạo ra những thành công mới mẻ, tạo sự hiện đại và làm nên điều kì diệu trong cuộc sống trong mọi lĩnh vực
+ Con người bứt phá được giới hạn của bản thân, khám phá được ở chính bản thân mình những sức mạnh tiềm ẩn, những khả năng tuyệt vời mà trước đó ta chưa từng nghĩ tới.
+ Cuộc sống có ý nghĩa hơn bởi con người có thêm sức mạnh để vượt qua được những thất bại, biết ước mơ, sáng tạo và cống hiến không ngừng
+ Việc làm đó còn là nguồn động viên tinh thần vô cùng lớn với những người xung quanh và thế hệ mai sau.
+ Dẫn chứng thực tế
- Nếu không nỗ lực biến cái không thể thành cái "có thể" thì sao?
+ Cuộc sống sẽ mãi lạc hậu, con người không tạo ra được sự tân tiến, không thể tiến xa, cũng không thể đi đến sự hiện đại như hôm nay
+ Con người dễ gặp thất bại vì tin rằng "mình không làm được", không có sự nỗ lực để đạt tới mục tiêu cao hơn
- Mở rộng: Nỗ lực này không có nghĩa là mù quáng dốc hết mọi sức lực biến những điều quá đỗi vô lý và thiếu nhân văn thành những điều thực tế.
- Bài học, liên hệ: rút ra bài học, lời khuyên và liên hệ bản thân.