a. Đoạn thơ trên trích từ tác phẩm " Mùa xuân nho nhỏ" của tác giả Thanh Hải.

b.
- "Mùa xuân nho nhỏ" là một nhan đề hay, một ẩn dụ đầy sáng tạo, giàu ý nghĩa đã góp phần thể hiện nội dung tư tưởng của tác phẩm - ước nguyện chân thành của nhà thơ Thanh Hải dành cho cuộc đời.
- "Mùa xuân" (là danh từ) mang ý nghĩa tả thực - đó là mùa khởi đầu của một năm, là mùa của lộc non lá biếc, của vạn vật sinh sôi nảy nở.
- "Mùa xuân" còn mang ý nghĩa ẩn dụ, biểu tượng cho những gì tinh túy, đẹp đẽ nhất của sự sống và cuộc đời mỗi con người. Mùa xuân hay chính là sức trẻ trong tâm hồn và trí tuệ, là nhiệt huyết và năng lực cống hiến của mỗi người vào mùa xuân lớn của thiên nhiên, của đất nước.
- Từ láy "nho nhỏ" làm rõ hơn đặc điểm của mùa xuân rất giản dị, rất khiêm nhường.
=> Đặt tên cho tác phẩm như thế, Thanh Hải đã thể hiện ước nguyện, khát vọng khiêm nhường mà rất đỗi chân thành, tha thiết, cao đẹp. Ông ước muốn làm "mùa xuân nho nhỏ", nghĩa là đem đến tất cả những gì tốt đẹp nhất, tinh túy nhất dù bé nhỏ của mình để hòa vào mùa xuân lớn của cuộc đời, của đất nước.
=> Nhan đề bài thơ cũng thể hiện quan niệm về sự thống nhất giữa cái riêng và cái chung, giữa cá nhân và cộng đồng. Ai cũng phải sống có ích cho đời, sống làm đẹp cho đất nước.

c. Học sinh chọn một trong những biện pháp tu từ sau:
- Nhân hóa: "vất vả và gian lao", tổ quốc như một người mẹ tần tảo, vất vả và gian lao, đã làm nổi bật sự trường tồn của đất nước. Để có được sự trường tồn ấy, giang sơn gấm vóc này đã thấm bao máu, mồ hôi và cả nước mắt của các thế hệ, của những tháng năm đằng đẵng lúc hưng thịnh, lúc thăng trầm. Nhưng dù trở lực có mạnh đến đâu cũng không khuất phục được dân tộc Việt Nam.
- So sánh: Biện pháp tu từ so sánh được nhà thơ sử dụng vô cùng đặc sắc, làm ý thơ hàm súc "Đất nước như vì sao / Cứ đi lên phía trước". Sao là nguồn sáng bất diệt của thiên hà, là vẻ đẹp lung linh của bầu trời đêm, là hiện thân của sự vĩnh hằng trong vũ trụ. So sánh như thế, là tác giả đã ngợi ca đất nước trường tồn, tráng lệ, đất nước đang hướng về một tương lai tươi sáng. Hơn nữa, còn thể hiện niềm tin tưởng của tác giả vào tương lai rạng ngời của dân tộc Việt Nam.
- Điệp ngữ "đất nước" được nhắc lại hai lần thể hiện sâu sắc ý vất vả, đất nước vẫn tỏa sáng đi lên không gì có thể ngăn cản được.
- Điệp từ "ta" được lặp đi lặp lại thể hiện một ước nguyện chân thành, thiết tha.
- Liệt kê: Chim hót, cành hoa, nốt trầm cho thấy ước nguyện giản dị, chân thành.

d.
- Đoạn thơ được trích trong vài "Mùa xuân nho nhỏ" của tác giả Thanh Hải gợi cho em nhiều suy nghĩ về ý nghĩa cuộc sống đối với mỗi con người.
- Được sinh ra và lớn lên trong hoàn cảnh đất nước hòa bình chúng ta phải biết yêu cuộc sống, yêu đất nước, biết ơn những con người Việt Nam cần cù trong lao động, anh dũng kiên cường. Cuộc sống đem đến cho chúng ta sự sống phải biết nâng niu, gìn giữ.
- Phải biết tin yêu và tin tưởng rằng Tổ Quốc ta dù trải qua bao thăng trầm biến đổi bởi chiến tranh, bom đạn,… nhưng vẫn ngời sáng lung linh.
- Phải biết tự hào, trân trọng gìn giữ và phải ra sức cống hiến, phát triển để nước nhà đi lên và cuộc sống ngày càng ấm no, hạnh phúc.
- Phải biết hóa thân "sống đẹp" để hiến dâng, để phục vụ cho một mục đích cao cả "làm nên đất nước muôn đời".

Dàn ý

1. Mở bài

- Giới thiệu tác giả: Thanh Hải thường viết về thien nhiên và lòng yêu cuộc sống. Thơ ông bình dị, nhẹ nhàng nhưng đậm chất triết lí về cuộc đời thể hiện tình yêu cuộc sống tha thiết

- Giới thiệu tác phẩm

+ Bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ”  thể hiện niềm yêu cuộc đời, đất nước thiết tha và ước nguyện của tác giả.

- Đoạn thơ được trích là khổ 3, 4, 5 của tác phẩm

2. Thân bài

* hoàn cảnh sáng tác: được viết vào tháng 11/1980, không bao lâu trước khi nhà thơ qua đời  

*. Khổ 3

- Chỉ với bốn câu thơ mà tác giả đã khái quát được cả hành trình của đất nước trong bốn ngàn năm lịch sử. Đất nước ta để có được như ngày hôm nay đã phải trải qua rất nhiều khó khăn, gian khổ, bao nhiêu là hi sinh, mất mát.

- biện pháp so sánh đất nước như vì sao tỏa sáng chói lọi trên bầu trời. Sao là vẻ đẹp vĩnh hằng vượt qua mọi không gian và thời gian. Đất nước ta cũng sẽ tỏa sáng  rực rỡ trong tương lai.

- Ba chữ “cứ đi lên...” làm toát lên ý chí mạnh mẽ, sáng chói niềm tin. 

->Qua đó bộc lộ niềm tự hào về một đất nước Việt Nam anh hùng và giàu đẹp. Đất nước ta mãi trường tồn với thời gian.

* Ước nguyện của nhà thơ: Khổ 4, 5

-  Nhà thơ bộc lộ chân thành và thiết tha khát khao cống hiến giản dị, chân thành cho cuộc đời:

 + “con chim hót”: góp tiếng hót cho cuộc đời

 + “nhành hoa”: góp chút sắc hương cho cuộc sống

 +  “nốt trầm”: cho sự hoàn thiện của bản nhạc cuộc sống

 + Tất cả những khát khao của tác giả chỉ là “một”: khát khao mong ước giản dị nhưng ý nghĩa

-> Điệp ngữ ta làm như một lời khẳng định: Nó không chỉ là lời tâm niệm thiết tha, chân thành của nhà thơ mà còn là khát vọng của nhiều người. Đó chính là ước nguyện hóa thân vô cùng cháy bỏng, nhưng âm thầm lặng lẽ dâng hiến cho đời.

- Thanh Hải đúc kết tất cả những mong ước của mình thành “Một mùa xuân nho nhỏ - Lặng lẽ dâng cho đời”

   + “Mùa xuân nho nhỏ" mang nghĩa ẩn dụ cho khao khát cống hiến phần tươi đẹp nhất của mình cho cuộc đời chung

   + Từ láy “lặng lẽ” thể hiện sự cống hiến thầm lặng lẽ

-> cách nói chân thành, giản dị, khiêm tốn, là cách sống cao đẹp

- Điệp từ “dù”+ Hoán dụ “tuổi hai mươi”, “khi tóc bạc”  làm cho người đọc không chỉ xúc động trước một giọng thơ ấm áp mà còn xúc động trước lời tâm sự thiết tha của một con người  đã từng trải qua hai cuộc kháng chiến, đã cống hiến trọn cuộc đời và sự nghiệp cho cách mạng vẫn thiết tha được sống có ích cho cuộc đời chung.

*. Nghệ thuật đặc sắc

Chỉ ba khổ thơ nhưng đã thể hiện nghệ thuật đặc sắc của tác giả:

- Hình ảnh tự nhiên, giản dị

- Giọng điệu bài thơ nhẹ nhàng phù hợp với cảm xúc của tác giả

- Sử dụng linh hoạt các biện pháp tu từ

3,Tổng kết