Quan hệ sản xuất TBCN ở châu Âu được hình thành khi:
- Hai giai cấp cơ bản của xã hội tư bản được hình thành đó là:
+ Tư sản: được hình thành từ các chủ xưởng, chủ đồn điền và những thương nhân giàu có. Họ nắm trong tay nguồn vốn, nhân công, ra sức mở rộng kinh doanh, lập các xưởng sản xuất với quy mô lớn, các công ti thương mại và những đồn điền rộng lớn.
+ Vô sản, được hình thành từ những người nô lệ, nông nô bị tước đoạt ruộng đất trở thành lao động làm thuê trong các đồn điền, xí nghiệp, công xưởng.
- Mối quan hệ giữa hai giai cấp cũng được thiết lập theo đó. Giai cấp tư sản dùng đủ mọi cách để bóc lột kiệt quệ sức lao động của giai cấp vô sản.
⟹ Từ những điều kiện trên, quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa được hình thành.
