So sánh bộ máy nhà nước thời lý,trần,hồ và thời lê sơ:
Nhà nước thời lý-trần:
-Thành phần quan lại:
Chủ yếu là quý tộc và vương hầu
-Tổ chức bộ máy chính quyền:
+ Là nhà nước quân chủ quý tộc.
+ Nhà nước tổ chức theo chế độ quân chủ tập quyền (vua nắm mọi quyền hành) nhưng chưa hoàn chỉnh bằng thời Lê sơ.
Nhà nước thời Lê sơ:
-Thành phần quan lại:
Các nho sĩ trí thức đỗ đạt, có học vị thuộc các tầng lớp xã hội khác nhau. Không còn tầng lớp quý tộc thời Trần
-Tổ chức bộ máy chính quyền:
+ Hoàn chỉnh hơn, chặt chẽ hơn, tính tập quyền cao hơn.
+ Là nhà nước quân chủ chuyên chế trung ương tập quyền cao độ, mang tính quan liêu.
+ Vua là người trực tiếp nắm mọi quyền hành, kể cả chỉ huy quân đội.
-Về giáo dục, thi cử:
+ Ở các đạo, phủ đều có trường công.
+ Dưới thời Lê sơ nền giáo dục của Đại Việt rất phát triển. Trong vòng một thế kỉ, nhà Lê sơ đã tổ chức được 26 khoa thi tiến sĩ, lấy đỗ 989 tiến sĩ, 20 trạng nguyên.
Nhà nước thời nhà Hồ:
-Thành phần quan lại:
Chức cao nhất là các chức quan hàng tướng quốc và tam thái: thái sư, thái phó, thái bảo. Những chức vụ này đều do các thân vương nhà Hồ nắm giữ
-Tổ chức bộ máy chính quyền:
+Nhà Hồ do Hồ Quý Ly (một đại quý tộc và đại thần nhà Trần) thành lập.
+Tác động chủ yếu của Hồ Quý Ly là vào chính quyền địa phương, còn chính quyền trung ương về cơ bản vẫn thừa kế cơ cấu của nhà Trần.
Nhận xét:
-Thời Lê Sơ tổ chức bộ máy chính quyền từ triều đình đến cấp xã từ thời Lên Thánh Tông hoàn chỉnh hơn, chặt chẽ hơn. Tính tập quyền cao hơn. Nhà nước Lý - Trần được gọi là nhà nước quân chủ quý tộc, nhà nước Lê sơ là nhà nước quân chủ quan liêu chuyên chế.
-Triều đại nhà Hồ bị sụp đổ nhanh chóng vì mất lòng dân. Đa số ý kiến đều phủ nhận những đóng góp của Hồ Quý Ly dưới triều Trần. Ngày nay, các học giả đã nhìn nhận những đóng góp của vương triều Hồ đối với lịch sử dân tộc Việt Nam một cách công bằng hơn, nhất là về vấn đề cải cách do Hồ Quý Ly tiến hành, khởi đầu trong những năm tháng cuối cùng của triều Trần.
*CHÚC BẠN HỌC TỐT ^^
