Câu 2 

a, Đoạn 1: Dế Choắt gầy gò, ốm yếu, đáng thương

Đoạn 2: Cảnh tượng thiên nhiên thơ mộng, hùng vĩ của vùng sông nước Cà Mau

Đoạn 3: Vẻ đẹp và sức sống trỗi dậy của cây gạo

b, Những từ ngữ, hình ảnh nổi bật:

- Đoạn 1: gầy gò, lêu nghêu, bè bè, nặng nề, ngẩn ngẩn, ngơ ngơ...

arrow_forward_iosĐọc tiếpPowered by GliaStudio

- Đoạn 2: bủa giăng chi chít, mạng nhện, trời xanh, nước xanh, rì rào bất tận, mênh mông, ầm ầm

- Đoạn 3: chim ríu rít, tháp đèn khổng lồ, ngàn ngọn lửa, ngàn ánh nến trong xanh...

=> Người viết cần năng lực quan sát tỉ mỉ, tưởng tượng phong phú, so sánh, nhận xét chính xác, đa dạng...

c, Câu văn có sự liên tưởng, so sánh độc đáo

- “Cái chàng Dế Choắt... như một gã nghiện thuốc phiện”; “Đã thanh niên... như người cởi trần mặc áo gi-lê”

- “...kênh rạch chằng chịt như mạng nhện”; “ cá nước bơi...như người bơi ếch”; “rừng đước...cao ngất như hai dãy trường thành”

- “cây gạo sừng sững như tháp đèn khổng lồ...”, hàng ngàn... ngọn lửa hồng tươi, hàng ngàn búp nõn là hàng ngàn ánh nến trong xanh”

=> Các hình ảnh tưởng tượng và so sánh đều đặc sắc vì nó thể hiện được chân thực, tinh tế đối tượng được miêu tả. Gợi liên tưởng thú vị, độc đáo.

Tác giả phải quan sát tỉ mỉ, kĩ lưỡng, tưởng tượng phong phú mới có thể viết được như thế.

Câu 3 

Đoạn văn của Đoàn Giỏi bị lược đi một số từ như:

    + ầm ầm, như thác, nhô lên hụp xuống như người bơi ếch.

- Những chữ bị lược đi là những động từ mạnh, hình ảnh ấn tượng, thú vị, nếu loại bỏ đi những chữ đó đoạn văn sẽ mất đi sự sinh động, độc đáo.

LUYỆN TẬP

Bài 1 

a, Thứ tự, vị trí của các từ, ngữ:

- Mặt hồ sáng long lanh

- Cầu Thê Húc màu son

- Đền Ngọc Sơn

- Gốc đa già, rễ lá xum xuê

- Tháp Rùa xây trên gò đất giữa hồ

b, Tác giả quan sát từ xa và trên cao để bao quát Hồ Gươm, sau đó tập trung miêu tả những hình ảnh nổi bật như mái đền, gốc đa.

- Hình ảnh và màu sắc mang nét cổ kính, trầm tư.

Bài 2 

Hình ảnh miêu tả chú Dế Mèn thân hình đẹp, cường tráng:

    + Rung rinh màu nâu bóng mỡ

    + Đầu to nổi tảng rất bướng

    + Răng đen nhánh, nhai ngoàm ngoạp

    + Sợi râu dài, uốn cong hết sức hùng dũng

- Tính tình, điệu bộ của Mèn:

    + Trịnh trọng, khoan thai.

    + Hùng dũng

    + Rất bướng

Bài 3

Đặc điểm về phòng học của em:

- Không gian phòng học rộng rãi, thoáng mát

    + Màu sơn tường là tím ánh hồng

    + Có 2 cửa sổ kính, rèm treo cửa màu kem tươi

    + Giá đựng sách treo tường ngăn nắp

    + Góc học tập gần ngay cửa sổ

    + Bên cạnh bàn học là chiếc giường tầng

Điểm nổi bật nhất trong căn phòng:

    + Có nhiều cuốn sách thú vị

    + Trên tường có trang trí

    + Trên bậu cửa sổ và giá đựng sách đều có cây xanh

Bài 4

Nếu tả lại và liên tưởng cảnh buổi sáng trên quê hương:

- Mặt trời đỏ rực như quả cầu lửa

- Bầu trời như tấm thảm lụa xanh trong khổng lồ

- Những hàng cây như thắp nến hai hàng

- Núi đồi nhấp nhô như những chiếc gai khổng lồ

- Những ngôi nhà như những chiếc tổ chim cu

Bài 5

Nếu bạn là người yêu thiên nhiên và thích khám phá thì rừng Cúc Phương chính là điểm đến lý tưởng. Với vẻ đẹp và sự phong phú của hệ sinh thái rừng nguyên sinh miền nhiệt đới còn nguyên vẹn sẽ mang lại nhiều điều thú vị cho người thăm quan. Nhìn từ xa cả khu rừng xanh kín một màu như tấm thảm mềm mại khổng lồ lơ lửng dưới bầu trời xanh thẳm. Bước chân vào rừng cảm giác bầu không khí sạch và mát mẻ khiến ta cứ muốn bước vào sâu nữa để thỏa chí tò của mình. Càng tiến vào trung tâm rừng, nhiều cây cổ thụ cao lớn thân to bằng mấy người ôm trở thành những cột trụ vững chãi cho “chị em” nhà dây leo trang trí bên ngoài. Cây gỗ nơi đây hầu như đều có tuổi thọ hàng chục năm nên tán rộng vừa đủcho một vài tia nắng ham chơi rớt xuống nền đất loang lổ. Thỉnh thoảng một vài chú sóc nhỏ bạo dạn chuyền cành, mấy chú cáo cũng đưa mắt dụt dè tìm nơi trốn... Rừng cứ thế tự nhiên, gần gũi và đáng nhớ biết nhường nào!

1. Đọc các đoạn văn

2. Trả lời câu hỏi:

a) Mỗi đoạn văn trên giúp em hình dung được những đặc điểm nổi bật của sự vật và phong cảnh được miêu tả:

- Đoạn 1: tả chàng Dế Choắt gầy gò, ốm yếu và đáng thương.

- Đoạn 2: tả cảnh thơ mộng và hùng vĩ của sông nước Cà Mau.

- Đoạn 3: tả cảnh mùa xuân đẹp, vui, náo nức như ngày hội.

b)

- Các từ ngữ, hình ảnh chủ yếu thể hiện điều đó là:

+ Đoạn 1: gầy gò, lêu nghêu, ngắn ngủn, bè bè,...

+ Đoạn 2: bủa giăng chi chít như mạng nhện, trời xanh, nước xanh, tiếng sóng rì rào, cá nước bơi hàng đàn đen trũi,...

+ Đoạn 3: chim ríu rít, cây gạo sừng sững, hàng ngàn ngọn lửa hồng tươi, chào mào, sáo sậu, sáo đen, ... đàn đàn lũ lũ, ...

- Người viết cần có năng lực: quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét sâu sắc, tinh tế.

c) Những câu văn có sự liên tưởng, so sánh:

- Đoạn 1: … như gã nghiện thuốc phiện, … như người cởi trần mặc áo gi-lê.

- Đoạn 2: … như mạng nhện, … như người bơi ếch, … như hai dãy trường thành vô tận.

- Đoạn 3: … như tháp đèn khổng lồ, … là hàng ngàn ngọn lửa hồng tươi, … là hàng ngàn ánh nến trong xanh.

   Sự liên tưởng, so sánh ấy đều rất đặc sắc vì nó thể hiện đúng, cụ thể hơn những đối tượng và gây bất ngờ cho người đọc.

3.

- Đoạn văn đã lược đi những chữ: ầm ầm, như thác, nhô lên hụp xuống như người bơi ếch, như hai dãy trường thành vô tận.

- Tất cả những chữ bị bỏ đi đều là những động từ, tính từ, so sánh, liên tưởng, tưởng tượng làm cho đoạn văn bị khô khan và không giàu hình ảnh.

Phần II

LUYỆN TẬP

Trả lời câu 1 (trang 28, SGK Ngữ văn 6, tập 2):

a) Các từ ngữ thích hợp là:

- (1) gương bầu dục, (2) uốn, (3) cong cong, (4) cổ kính, (5) xám xịt, (6) xanh um.

b) Tác giả đã quan sát từ xa, từ cao để bao quát Hồ Gươm:

- Quan sát cầu Thê Húc dẫn tới đền Ngọc Sơn.

- Dừng lại miêu tả mái đền, gốc đa, xa hơn là Tháp Rùa.

- Miêu tả tháp từ cao, xuống tường rêu rồi quan sát gò đất nơi Tháp Rùa đứng.

Trả lời câu 2 (trang 29, SGK Ngữ văn 6, tập 2):

     Những hình ảnh tiêu biểu và đặc sắc làm nổi bật lên thân hình cường tráng của Dế Mèn:

- Cả người rung rinh một màu nâu bóng mỡ soi gương được.

- Đầu to, nổi từng tảng.

- Răng đen nhánh, như hai lưỡi liềm máy.

- Râu dài, uốn cong trông rất hùng dũng.

- Trịnh trọng và khoan thai đưa cả hai chân lên vuốt râu.

Trả lời câu 3 (trang 29, SGK Ngữ văn 6, tập 2):

    Đặc điểm của ngôi nhà của em:

- Ngôi nhà được sơn màu xanh nhạt, rất tươi mát.

- Nhà lợp mái ngói đỏ tươi.

- Chân tường: được ốp đá theo viền lên xuống.

- Cửa: sơn màu vàng ánh kim trông rất bắt mắt.

- Trước sân gạch bố trồng 3 chậu hoa hồng mùa nào cũng nở hoa rực rỡ.

…

Trả lời câu 4 (trang 29, SGK Ngữ văn 6, tập 2):

     Tả quang cảnh buổi sáng trên quê hương em:

- Mặt trời như chiếc mâm lửa đỏ rực.

- Bầu trời trong xanh như quả cầu khổng lồ.

- Những hàng cây như đoàn quân đang dang cánh tay chào.

- Núi, đồi nối tiếp nhau như những chiếc bát úp khổng lồ.

- Những ngôi nhà nằm im lìm trong làn sương mờ của buổi sớm ban mai.

Trả lời câu 5 (trang 29, SGK Ngữ văn 6, tập 2):

     Tả lại quang cảnh một dòng sông (Sông Hồng):

Nhà em nằm bên bờ sông Hồng, con sông đã gắn biết bao kỉ niệm với tuổi thơ của em. Mặt sông Hồng rộng mênh mông, đứng ở bờ bên này có thể nhìn thấy bờ bên kia. Khi mặt trời lên, dòng sông lấp lánh như hàng ngàn ngôi sao chiếu xuống, màu nước sông trong xanh lung linh khiến con người có cảm giác dễ chịu vô cùng. Những con thuyền đi lại tấp nập trên sông. Hai bên bờ, là những bãi ngô xanh mướt. Buổi trưa, dòng sông khoác trên mình chiếc áo xanh lung linh trong nắng. Hoàng hôn buông xuống, sông trong bộ áo hồng đào, nước chảy hiền hòa, ôm vào lòng những đứa trẻ ra sông tắm mát.