Văn thuyết minh là kiểu văn bản thông dụng trong mọi lĩnh vực của đời sống con người, nhằm giúp cung cấp những tri thức về các hiện tượng, sự vật, đặc điểm, tính chất, nguyên nhân, nguồn gốc… của sự vật trong tự nhiên, xã hội bằng phương thức trình bày, giới thiệu và giải thích.
Bài văn thuyết minh có giá trị khi văn bản đó trình bày rõ ràng, chặt chẽ những đặc điểm cơ bản của đối tượng thuyết minh, đặc biệt trong khi sử dụng ngôn ngữ cần chính xác, cô đọng, hàm súc, sinh động, hấp dẫn, thuyết phục người đọc và người nghe.
Các phương pháp thuyết minh thường gặp:Phương pháp nêu định nghĩa giải thích,Phương pháp liệt kê,Phương pháp nêu ví dụ,Phương pháp dùng số liệu,Phương pháp so sánh,Phương pháp phân loại, phân tích,..
người viết, người nói phải nghiên cứu, tìm hiểu sự vật, hiện tượng cần thuyết minh, nhất là phải nắm chắc bản chất, đặc trưng, mối tương quan của nó để có thể trình bày một cách sáng tỏ, đầy sức thuyết phục; tránh lan man, vô nghĩa, ngụy biện.
Các dạng bài văn thuyết minh thường gặp:
– Giới thiệu một nhân vật lịch sử
– Giới thiệu một miền quê, một vùng địa lý
– Giới thiệu một đặc sản, một món ăn,…
– Giới thiệu một loài hoa, loài chim, loài thú…
