CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC TỐNG (1075-1077)
I- Giai đoạn thứ nhất
1. Nhà Tống âm mưu xâm lược Đại Việt
* Tình hình nhà Tống
- Hoàn Cảnh nhà Tống trước khi xâm lược Đại Việt: giữa thế kỉ XI nhà Tống gặp nhiều khó khăn:
+ Ngân khố cạn kiệt
+ Nội bộ mâu thuẫn
+ Nhân dân đói khổ → Khởi nghĩa ở nhiều nơi
+ Khu vực biên giới bị quấy nhiễu
*Giải quyết khó khăn
- Nhà Tống xâm lược Đại Việt nhằm giải quyết tình hình khó khăn trong nước
*Âm mưu:
- Xúi dục vua Cham-pa đánh ở phía Nam
- Phía Bắc: Ngăn cản sự buốn bán giữa nhân dân ở 2 nước
2. Nhà Lí chủ động tiến công để phòng vệ
* Chủ trương củ nhà Lí
-Cử Lí thường Kiệt làm người chỉ huy tổ chức kháng chiến
- Phong chức tước cho các tù trưởng
- Mộ thêm binh, tăng cường canh phòng luyện tập
- Chủ trương "Tiến công trước để tự vệ"
* Diễn biến:
- Tháng 10, năm 1075, 10 vạn quân ta chia làm 2 đạo:
+ Quân bộ: Do Tông Đảm và thân cảnh phúc chỉ huy đánh vào châu Ung
+ Quân thủy do Lí Thường Kiệt chỉ huy đánh vào châu Khâm, châu Liêm
⇒ Nhằm tiêu diệt căn cứ tập kết quân, phá hủy kho tàn của giặc và tiến đến bao vây thành Ung Châu
* Kết quả:
- Sau 42 ngày đêm, ta đã hạ thành Ung Châu,
-Tướng Tô Giám phải tự tử
- Ta rút về chuẩn bị phòng tuyến ở trong nước
* Ý nghĩa:
- Việc chủ động tấn công làm hoang mang quân Tống, đẩy chúng vào thế bị động
- Làm chậm cuộc tiến công xâm lược của nhà Tống vào nước ta
II) Giai đoạn thứ 2 (1076-1077)
1, kháng chiến bùng nổ.
*Sự chuẩn bị của nhà Lí
- Lí Thường Kiệt hạ lệnh cho các địa phương ráo riết chuẩn bị bố phòng
- Mai phục ở biện giới
- Bố trí thủy binh, sẵn sàng đợi chiến đấu
- Bộ binh bố trí sướt dọc sông cầu (sông Như nguyệt)
* Diễn biến:
- Cuối năm 1076, quân Tống kéo vào nước ta
+ Quân bộ: 10 vạn bộ binh, 1 vạn ngựa, 20 vạn dân phu
do Quách Quỳ và Triệu Tết chỉ huy
+ Quân thủy: do hòa Mâu chỉ huy theo đường biển tiếp ứng
- Tháng 1 năm 1077, quân Tống vượt ải Nam Quan qua Lạng Sơn kéo vào nước ta, Lí Thường Kiệt cho đánh nhiều trận nhỏ ở phong tuyến Như Nguyệt
- Quách Quỳ phải đống quân ở bờ Bắc sông Như Nguyệt để chờ quân thủy
- Ta chặn đánh liên tiếp → quân thủy của địch không tiến vào sâu để hỗ trợ quân bộ
* Kết quả:
- Quân Tống phải đóng đô ở bờ Bắc sông Như Nguyệt
2. Cuộc chiến đấu trên phòng tuyến Như Nguyệt
* Diễn biến:
- Quách Quỳ cho quân vượt sông đánh vào phòng tuyến Như Nguyệt
- Quân ta phản công ác liệt, đẩy lùi chúng về phía bờ Bắc sông Như Nguyệt
- Cuối năm 1077, Lí Thường Kiệt cho quân vượt sông, đánh thẳng vào các doanh trại của giặc.
* Kết quả:
- Quân Tống thua to, 10 phần chết đến 5,6 phần và lâm vào tình thế khó khăn tuyệt vọng
- Lí Thường Kiệt chủ động kết thúc chiến tranh bằng đề nghị "giảng hòa"
- Quách Quỳ chấp nhận, quân Tống rút về nước.
* Nguyên nhân thắng lợi:
- Do tinh thần đoàn kết, ý chí độc lập tự chủ cũng như truyền thống yêu nước, bất khuất của dân tộc.
- Có sự lãnh đạo cùng chiến thuật tài tình của vị tướng Lý Thường Kiệt.
- Nhà Tống đang trong thời kì khủng hoảng.
- Biết đánh ngay vào tâm lí địch ( bài thơ Nam Quốc Sơn Hà đã làm địch hoảng sợ)
* Ý nghĩa:
- Buộc nhà Tống phải từ bỏ mộng xâm lược Đại Việt
- Cổ vũ tinh thần và ý chí đấu tranh giành lại độc lập của nhân dân ta
- Nền độc lập tự chủ của Đại Việt được bảo vệ.
Học tốt!~
