Cốt lõi tư tưởng nhân nghĩa của Nguyễn Trãi được thể hiện:
- Một người hết lòng thương dân, vì dân đánh kẻ có tội
- Đứng lên trừng phạt những kẻ hung hãnh, bạo ngược
- Vốn là người yêu nước, lo dân, thương dân và bảo vệ dân.
- Yên dân: đem lại cuộc sống yên ổn cho dân
- Điếu phạt: rút ý từ câu "điếu dân phạt tội" ( thương dân, đánh kẻ có tội), trong Kinh Thư nói về việc Thang, Vũ đánh kẻ có tội là Kiệt, Trụ(điếu: thương xót; phạt: đánh, dẹp)