-Giôn-xi vừa đáng thương, vừa đáng trách
+Đáng thương vì cô bị căn bệnh viêm phổi tàn ác sắp cướp đi mạng sống của cô
+Đáng trách vì cô xem thường mạng sống, và những lời động viên chăm sóc từ Xiu và cụ Bơ-men. Cô nghĩ ngày mà chiếc lá cuối cùng trên cây thường xuân rụng sẽ là ngày cô xa lìa thế gian.
-Nguyên nhân khiến Giôn-xi khỏi bệnh: sự gan góc của chiếc lá, sự dẻo dai, ngoan cường của chiếc lá kích thích sự sống trong cô ⇒ khâm phục cuộc sống bất diệt, kiên cường. Sự chăm sóc của Xiu.
Bức tranh của cụ Bơ-men được coi là kiệt tác vì: nó rất đẹp, rất giống thật, giống đến mức con mắt chuyên nghiệp của 2 cô họa sĩ cũng không phân biệt được. Nó có giá trị nhân sinh cao cả, góp phần cứu sống một mạng người, đẩy lùi căn bệnh. Nó hoàn thành trong một điều kiện vô cùng khắc nghiệt, bất ngờ bằng cả tấm lòng yêu thương bao la và đức hi sinh cao cả cuar cụ Bơ-men.