Đại danh họa người Ý Leonardo da Vinci là một thiên tài toàn năng nhất trong lịch sử thế giới thời Phục Hưng. Ông không chỉ là một họa sĩ mà còn kiến trúc sư, nhà điêu khắc, kỹ sư, nhạc sĩ, bác sĩ, nhà giải phẫu, triết học tự nhiên, nhà sáng tạo với nhiều phát minh đi trước thời đại.
Ông là một người khá bí hiểm và thường gửi gắm thông điệp về cuộc sống qua các biểu tượng trong tác phẩm của mình.
Sau 500 năm kể từ ngày ra đời, bức họa chân dung Mona Lisa của Da Vinci chính là nguồn cảm hứng cho rất nhiều nhà phân tích, từ nghệ thuật, khoa học, phân tích quang học cho tới phân tích tâm lý học nghiên cứu bởi những bí ẩn chưa thể giải thích trong bức chân dung.
Nàng Mona Lisa kiều diễm vậy nhưng phía sau nàng là những bí ẩn. Thứ nhất ta thấy được nụ cười bí ẩn. Các men được trộn với chất tạo màu khác nhau rất khéo léo sao cho chúng chỉ tạo ra màu sắc hơi mờ và nét tối ở miệng của Mona Lisa làm cho người xem khi nhìn bức tranh ở tư thế đối diện trực tiếp sẽ hầu như không thấy được nụ cười của nàng Mona Lisa.
Theo các nhà nghiên cứu thuộc ủy ban quốc gia về di sản văn hóa ý. Trong mắt của nằng Mona Lisa có các kí tự rất nhỏ, bằng mắt thường ta không thể phát hiện. Trong mắt phải chúng tôi phát hiện ký tự LV, rất có thể đó là tên viết tắt của Leonardo da Vinci, còn mắt trái cũng có ký tự nhưng chưa xác định được đó là chữ CE hay B. Ngoài ra, ở vòm mắt xuất hiện số 72 hoặc chữ L và số 2 nhưng không còn nét như trước vì thời gian quá lâu.
Từ bức tranh, ta có thể thấy khuôn mặt nàng Mona Lisa nằm gọn trong một hình chữ nhật và cấu trúc phần còn lại của bức tranh cũng cấu trúc theo một vòng xoắn ốc vàng. Hay nói cách khác khuôn mặt cuarnangwf theo tỉ lệ vàng. Tỷ lệ vàng xuất hiện khi tỷ số giữa tổng của các đại lượng đó với đại lượng lớn hơn bằng tỷ số giữa đại lượng lớn hơn với đại lượng nhỏ hơn.
Hiếm thấy họa sỹ nào lại đặt cánh tay và cổ tay của người mẫu ở vị trí như vậy. Kỹ sư người Pháp Pascal Cotte phát hiện tay nàng được nâng bởi 1 tấm chăn, vì màu sắc dưới cổ tay phải hoàn toàn trùng khớp với màu lớp vải phủ đầu gối nàng. Ông cũng đã sử dụng máy ảnh Multi-spectral 240-megapixel do ông tự thiết kế, trong đó sử dụng 13 dải sóng từ tia tử ngoại cho tới hồng ngoại để quét bức tranh. Ông đã nhận thấy nàng Mona Lisa có đủ lông mi và lông mày, không giống với những gì chúng ta nghĩ trước đây về khuôn mặt của nàng. Hơn nữa, khi nhìn cận cảnh về đôi mắt trái, vẫn có một nét bút lông trên vùng lông mày của nàng. Nhưng cho tới nay, người ta vẫn chưa thể giải thích da Vinci muốn nói gì khi ẩn dấu nét vẽ về bộ lông mày và lông mi của nàng.
Vào năm 2005, học giả trường Đại học Illinois, Mỹ đã phối hợp cùng các nhà khoa học thuộc trường Đại học Amsterdam, Hà Lan nhằm đánh giá trạng thái cảm xúc của khuôn mặt nàng Mona Lisa thông qua việc tính toán gương mặt Mona Lisa trên góc độ khoa học. Qua đó, họ phát hiện rằng gương mặt nàng hiện lên 83% hạnh phúc, 9% chán ghét, 6% sợ hãi, tức giận 2%, ít hơn 1% trung tính và 0% ngạc nhiên.Lần gần nhất, các nhà khoa học Đức đã sử dụng phương pháp phân tích mọi yếu tố trên mặt như ánh mắt, nụ cười để đánh giá cảm xúc trên gương mặt của nàng Mona Lisa. Nhóm nghiên cứu đã dịch chuyển miệng của nàng Mona Lisa theo nhiều góc độ khác nhau để tạo ra 8 hình ảnh thay đổi của khóe miệng Mona Lisa và đưa ra kết luận cuối cùng: “Gương mặt nàng biểu lộ niềm vui.”
Bức tranh này luôn ẩn chửa nhiều bí ẩn thú vị không chỉ trên gương mặt hay đôi bàn tay nằng mà ta còn thấy khung cảnh phía sau nàng có hình ảnh đầu con trâu, đầu sư tử và khỉ khi ta nối hoàn chỉnh những nét vẽ và xoay theo 1 góc thích hợp.
Thêm một điều bất ngờ nữa nàng Mona Lisa đang mang thai. Khi nghiên cứu trang phục của nàng Lisa, chuyên viên Bruno Mottin, thuộc Trung tâm nghiên cứu và phục chế các bảo tàng của Pháp phát hiện khá nhiều điểm nghi vấn. Đầu tiên là kiểu áo để lộ đôi vai trần. Với phương pháp chụp phản xạ hồng ngoại, Bruno Mottin phát hiện những mảnh voan rất mỏng phủ bên ngoài chiếc áo này, phủ nhẹ lên bờ vai trái và luôn cả phần lưng ghế. Điểm thứ hai là mảnh voan cũng dường như được may ghép với phần viền trên cổ áo thêu rất khéo và được khoác lên như một lớp áo mặc ngoài. Vào thời phục hưng đây là kiểu quần áo thịnh hành cho phụ nữ mang thai hoặc vừa sinh xong. Bác sỹ người Anh Kenneth Kill cũng nhận định rằng bức chân dung của da Vinci rất có thể lộ tả rõ nét sự vui mừng và mãn nguyện của người phụ nữ đang mang thai.
Phía sau nàng Mona Lisa vẫn còn nhiều bí ấn mà ta chưa lí giải được. Ta cũng không thể nào hiểu hết được bức tranh này. Tuy nhiên, dù sao đi chăng nữa ta cũng phải công nhận Leonardo da Vinci là 1 thiên tài. Và nàng Mona Lisa là 1 kiệt tác
