Hình ảnh người lính trở thành nguồn cảm hứng bất tận cho nhiều nhà văn, nhà thơ. Với giai đoạn kháng chiến chống Mỹ đang diễn ra rất gay go, ác liệt nhất bài thơ " Bài thơ về tiểu đội xe không kính" của Phạm Tiến Duật ra đời trong hoàn cảnh đó. Những chiến sĩ lái xe ở Trường Sơn, thiếu đi những điều kiện, phương tiện vật chất tối thiểu nhưng họ không coi đó là khó khăn mà lại là một cơ hội để người lính lái xe bộc lộ những phẩm chất cao đẹp.  Họ hiện lên với một sức mạnh tinh thần lớn lao của họ, đặc biệt là lòng dũng cảm, tinh thần bất chấp gian khổ khó khăn. Những người lính vẫn hiện lên với vẻ đẹp tâm hồn của người lính lái xe: dũng cảm, hiên ngang, phớt đời, bất chấp hiểm nguy trước biết bao thử thách. Họ đạp bằng gian khó tiến về phía trước với một quyết tâm: giải phóng miền Nam. Đúng là chiến tranh ác liệt có thể tàn phá những phương tiện kĩ thuật vật chất nhưng không thể đè bẹp được sức mạnh tinh thần của con người. Trái lại, nó chỉ càng làm nổi rõ thêm tư thế hiên ngang, tinh thần dũng cảm, ý chí quyết tâm chiến đấu để giải phóng miền Nam thống nhất đất nước. Nếu không có ý chí, lòng dũng cảm thì chắc chắn rằng những người chiến sĩ ấy cũng sẽ không thể vượt qua được những khó khăn đó. Nếu trong kháng chiến chống Pháp, Chính Hữu đã viết nên " Đồng chí" họ hiện lên với tình đồng chí, và vượt lên những khó khăn vật chất " áo anh rách vai/ Quần tôi có vài mảnh vá". Chúng ta thấy được thời kì nào những người chiến sĩ cũng rất dũng cảm, ý chí, kiên cường và đúng với tinh thần " xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước". Hình ảnh tiêu biểu của thế hệ trẻ trong thời kì kháng chiến chống đế quốc Mĩ một thế hệ anh hùng, sống đẹp và giàu lí tưởng. Họ sẵn sàng làm bất cứ việc gì, đi bất cứ đâu mà Tổ quốc cần, trong gian khổ vẫn giữ vững một niềm tin, một niềm lạc quan tin tưởng vào chiến thắng. Đó là chủ nghĩa anh hùng cách mạng trong thời đại Hồ Chí Minh.

Trong Bài thơ về tiểu đội xe không kính, tác giả Phạm Tiến Duật đã khắc họa thành công chân dung những anh lính trên đường Trường Sơn thời chống Mỹ và để lại trong ta bao ấn tượng khôn nguôi. Các anh hiện lên với tư thế hiên ngang, tinh thần dũng cảm, lạc quan coi thường gian khổ hiểm nguy. Trước những thử thách, khó khăn trên tuyến đường Trường Sơn, người lính vẫn vững tay lái.  Họ coi khó khăn như một thử thách của sự thích nghi nên họ cùng kể chuyện, cùng đùa vui tếu táo với vẻ ung dung: “Ung dung buồng lái ta ngồi". Xe không có kính chắn gió nên bao hiểm nguy tìm đến người lính với “gió vào xoa mắt đắng” rồi “sao trên trời, chim dưới đất” đột ngột, bất ngờ. Song tất cả gian nguy không khiến người chiến sĩ run sợ, hoảng hốt hay chùn lòng. Trái lại, tư thế các anh tư thế các anh vẫn ung dung, tự tin và bình thản cho con đường phía trước. Anh lính luôn tập trung cao độ với công việc lái xe đầy rẫy hiểm trở. Lời nói “Không có…. ừ thì” như một lời nói thường, nôm na mà cứng cỏi, biến những khó khăn thành điều thú vị, với ý nghĩa táo tợn “Chưa cần… cây số nữa”. Anh lính lúc nào cũng đùa vui, tếu táo và họ đoàn kết, đồng hành, hỗ trợ bên nhau. Khó khăn gian khổ càng làm tình cảm của họ thêm gắn bó keo sơn. Với một cái bắt tay, Phạm Tiến Duật đã tạo nên một hình ảnh thơ thật đẹp. Người lính động viên nhau, chào nhau, cùng nhau cố gắng. Họ luôn giữ trong mình hi vọng, lạc quan và yêu đời. Chính tuổi trẻ đầy khí phách ấy đã trở thành ngọn lửa sục sôi của ý chí và tinh thần chiến đấu vì giải phóng miền Nam thống nhất đất nước. Bom đạn quân thù có mặt muôn nơi, nó có thể làm biến dạng chiếc xe nhưng không đè bẹp được tinh thần, ý chí chiến đấu của những chiến sĩ lái xe với trái tim rộng lớn và thật đẹp. Trái tim là thứ duy nhất họ có sau muôn ngàn cái không có kia. Trái tim ấy thay thế cho tất cả những thiếu thốn “không kính, không đèn, không nản” hợp nhất với người chiến sĩ lái xe thành một cơ thể sống để tiếp tục tiến lên phía trước, hướng về miền Nam thân yêu. Hình ảnh anh lính lái xe Trường Sơn cũng chính là biểu trưng cho anh bộ đội cụ Hồ giàu lòng yêu và cống hiến hết mình vì Tổ quốc.