$\textit{Hình ảnh người dân lao động qua chùm Ca dao than thân và trong }$
$\textit{truyện ngắn Sống chết mặc bay của Phạm Duy Tốn : }$
* Khái quát về các ý cần có trong phần mở bài :
$\text{+}$ Dẫn dắt vào vấn đề cần chứng minh.
$\text{+}$ Nêu vấn đề nghị luận ( có thể dùng một trích dẫn lý luận văn học nào đó liên quan đến vấn đề cần chứng minh ).
$\text{+}$ Giới thiệu về tác phẩm cần chứng minh ( có thể là một hay nhiều tác phẩm ).
* Lưu ý khi viết những đề về nghị luận về tác phẩm văn học : Đề bài có rất nhiều, có thể là cho một nhận định của ai đó, gắn với một tác phẩm nào đó, người viết sẽ phải chứng minh hoặc dạng đề như trên,... Đề bài yêu cầu như thế nào thì chứng minh như vậy, dạng đề như trên chỉ yêu cầu chứng minh hình ảnh người dân lao động qua chùm Ca dao than thân và tác phẩm Sống chết mặc bay của Phạm Duy Tốn thì người viết chỉ cần chứng minh về hình ảnh người dân lao động chứ không chứng minh hết những gì có trong tác phẩm, như vậy sẽ dẫn đến tình trạng lạc đề, ý chính thiếu, ý phụ thừa,...
* Mở bài : Hình tượng người dân lao động luôn là đề tài không thể thiếu, xuất hiện rất nhiều trong các tác phẩm văn học hay qua những bài ca dao,... Bàn về vấn đề trên, ai đó đã từng nói rằng : " Đối với con người, sự thực đôi khi nghiệt ngã, nhưng bao giờ cũng dũng cảm củng cố trong lòng người đọc niềm tin ở tương lai. Tôi mong muốn những tác phẩm của tôi sẽ làm cho con người tốt hơn, tâm hồn trong sạch hơn, thức tỉnh tình yêu đối với con người và khát vọng tích cực đấu tranh cho lí tưởng nhân đạo và tiến bộ của loài người. " Nhận định trên thật đúng đắn với hình ảnh người dân lao động trong xã hội phong kiến xưa - mục nát, cổ hủ, lạc hậu, chà đạp lên số phận của những người nông dân thấp cổ bé họng, không có quyền được nói lên tiếng nói của chính bản thân và càng không có quyền được lên tiếng, đấu tranh để giành lại sự bình đẳng, tự do. Cũng nói về người dân lao động với số phận bi đát, cực khổ, phải chịu sự tủi cực đến tột cùng dưới thái độ vô trách nhiệm, " lòng lang dạ thú " của kẻ cầm quyền gây nên, Phạm Duy Tốn đã thể hiện điều đó rất rõ qua tác phẩm Sống chết mặc bay. Sự bất hạnh, bị xã hội chà đạp đến không ngốc đầu lên được, sự đáng thương vô cùng của những người nông dân trong chùm Ca dao than thân.
* Khái quát về các ý cần có trong phần kết bài :
$\text{+}$ Khẳng định lại vấn đề cần chứng minh.
$\text{+}$ Thái độ, tình cảm với tác phẩm.
* Kết bài : Gấp lại những trang văn, trong lòng em vẫn còn lắng đọng cảm xúc. Hình ảnh người dân lao động đã được thể hiện một cách vô cùng chân thực và sâu sắc qua chùm Ca dao than thân và tác phẩm Sống chết mặc bay của Phạm Duy Tốn. Tác giả quả thật là những người vô cùng dũng cảm, giàu tình yêu thương và sự nhân ái, họ đã dám lên tiếng bênh vực cho số phận của những người nông dân bất hạnh, cực khổ, họ đấu tranh cho đến cùng, lên án gay gắt xã hội phong kiến đã chà đạp lên những thân phận bé nhỏ vô tội ấy, để những người dân lao động có một cuộc sống tốt đẹp hơn, công bằng hơn và văn minh hơn, không phải chịu những sự bất công không đáng có trong xã hội phong kiến mục nát. Đó chính là tư tưởng nhân đạo, hướng tới con người và vì con người được thể hiện rất rõ nét qua hai tác phẩm nêu trên. Bản thân em, khi đọc và suy ngẫm cũng thấy bồi hồi, cảm thương sâu sắc đối với những số phận bất hạnh, bị chà đạp, không còn tiếng nói, quyền trong xã hội cũ, cảm thấy căm ghét xã hội phong kiến nói chung và bọn quan lại nói riêng. Chùm ca dao than thân và truyện ngắn Sống chết mặc bay đã mở ra cho em một không gian mới, để em cảm nhận, đồng cảm với số phận của những người dân lao động, từ đó khơi gợi trong bản thân lòng trắc ẩn, biết sống, suy nghĩ không chỉ cho riêng bản thân mà còn phải vì người khác, dám lên tiếng, lên án những điều sai trái, những điều xấu dù là lớn hay nhỏ để xã hội ngày một văn minh và tràn ngập tình yêu thương hơn.
