*Nhà Trần thành lập:
- Cuối thế kỉ XII, nhà Lý suy sụp, chính quyền không còn chăm lo đến đời sống của dân, hầu hết tất cả các quan lại trong nhà Lý đều ăn chơi sa đọa.
- Thiên tai xảy ra, dân ta khổ cực.
- Một số thế lực phong kiến ở các địa phương nổi dậy.
- Nhà Lý dựa vào thế lực họ Trần để chống lực lượng nổi dậy nên tạo điều kiện cho nhà Trần buộc Lý Chiêu Hoàng nhường ngôi cho Trần Cảnh (hay Trần Thái Tổ) vào năm Ất Dậu (1226).
Thành tựu khoa học - kĩ thuật:
- Quốc tử Giám mở rộng đào tạo cho con em quý tộc, các lộ, phủ có trường công, làng, xã có trường tư, tổ chức nhiều kì thi.
- Sử học, cơ quan viết sử ra đời do Lê Văn Hưu đứng đầu, ông biên soạn quyển "Đại Việt sử kí toàn thư".
`*` Quân sự có tác phẩm Binh Thư yếu lược của Trần Hưng Đạo.
- Y học: Tuệ Tĩnh tổng kết việc chữa bệnh bằng thuốc nam.
- Thiên văn học: Đặng Lộ và Trần Nguyên Đán có đóng góp đáng kể.
- Kĩ thuật: Hồ Nguyên Trừng và các thợ thủ công chế tạo súng thần cơ và thuyền lớn.
