Truyện thể hiện lòng biết ơn của cá vàng đối với ông lão một người hiền lành nhân hậu và nêu ra bài học thích đáng cho những kể tham lam ,ích kĩ bội bạc
Ý nghĩa tượng trưng của hình tượng cá vàng cũng là ý nghĩa chủ đề của truyện:
Cá vàng thể hiện niềm biết ơn đối với những tấm lòng nhân hậu; cá vàng thể hiện ước mơ công lí về sự trừng phạt đối với kẻ vong ân bội nghĩa, đối với lòng tham lam, ích kỉ đến độc ác của con người.
