1. *Anh:
- Nguyên nhân:
+ Máy móc xuất hiện sớm nên cũ và lạc hậu, việc hiện đại hóa rất tốn kém.
+ Một số lớn tư bản chạy sang thuộc địa, vì ở đây lợi nhuận tư bản đẻ ra nhiều hơn chính quốc. Mặt khác, cướp đoạt thuộc địa có lợi nhiều hơn so với đầu tư cải tạo công nghiệp.
+ Anh vẫn chiếm ưu thế về tài chính, xuất cảng tư bản, thương mại, hải quân và thuộc địa.
+ Công nghiệp: Quá trình tập trung tư bản diễn ra mạnh mẽ, nhiều tổ chức độc quyền ra đời chi phối toàn bộ đời sống kinh tế nước Anh.
+ Nông nghiệp: khủng hoảng trầm trọng, phải nhập khẩu lương thực.
*Pháp:
- Nguyên nhân:
+ Kĩ thuật lạc hậu.
+ Pháp thất bại trong cuộc chiến tranh Pháp - Phổ, mất đất, phải bồi thường chiến tranh.
+ Nghèo tài nguyên và nhiên liệu, đặc biệt là than đá.
+ Giai cấp tư sản chỉ chú trọng đến xuất cảng tư bản, không chú trọng phát triển công nghiệp trong nước.
- Nông nghiệp:
+ Sự thâm nhập của phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa trong nông nghiệp ở Pháp diễn ra chậm chạp do đất đai bị chia nhỏ.
+ Không sử dụng máy móc và kĩ thuật canh tác mới.
+ Nghề nấu rượu nho bị cạnh tranh gay gắt -> nguồn lợi kinh tế quan trọng này bị sa sút.
- Công nghiệp: có những tiến bộ đáng kể.
+ Hệ thống đường sắt lan rộng cả nước _> đẩy nhanh sự phát triển của ngành khai mỏ, luyện kim và thương nghiệp.
+ Cơ khí hóa sản xuất được đẩy mạnh.
- Đầu thế kỷ XX, quá trình tập trung sản xuất diễn ra trong lĩnh vực công nghiệp, dẫn đến việc hình thành các công ty độc quyền, chi phối nền kinh tế Pháp, đặc biệt trong lĩnh vực ngân hàng.
2. Sự tồn tại, phát triển của chủ nghĩa đế quốc thực dân Anh dựa chủ yếu vào việc bóc lột hệ thống thuộc địa của nó.
