Trải qua bốn ngàn năm văn hiến, ông cha ta đã đúc kết những bài học kinh nghiệm có giá trị về cuộc sống. Trong những bài học ấy, cha ông luôn nhắn nhủ thế hệ mai sau phải giữ trọn đạo đức, nghĩa tình, thủy chung, son sắt. Đó là truyền thống tốt đẹp được cụ thể bằng những câu tục ngữ quen thuộc, đời thường: “Uống nước nhớ nguồn”, “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”.
Tuy là hai câu tục ngữ khác nhau, cách diễn đạt cũng khác nhau nhưng cả hai đều chứa đựng bài học luân lí về cách sống, về tình nghĩa cao đẹp của người Việt Nam với nhau. Khi ăn trái ngon ngọt, ta phải nhớ ơn người đã dày công vun trồng, chăm sóc từ khi cây còn non đến lúc ra quả ngọt trái chín. Được uống ngụm nước trong lành, mát lạnh, nhất định ta không được quên cội nguồn - nơi dòng nước chảy tới. Vẫn là đặc điểm quen thuộc của tục ngữ, vẫn là những hình ảnh tượng trưng độc đáo và hàm súc, cha ông ta gửi gắm vào đó lời răn dạy về lòng biết ơn: người được hưởng thành quả lao động thì phải biết ơn người tạo ra nó. Để có được cuộc sống như ngày hôm nay, ta không được quên ơn những người đã mang đến cho ta sự ấm no hạnh phúc.
Trên mảnh đất hình chữ S này, đã có bao nhiêu là xương máu của biết bao thế hệ anh hùng ngã xuống hiến dâng tuổi thanh xuân cho màu xanh hòa bình tươi đẹp. Đó là những vị vua Hùng dày công gây dựng đất nước từ thuở Văn Lang, Âu Lạc, là những chiến sĩ vô danh ngã xuống trong trận chiến với quân đội Trung Hoa trên dòng sông Bạch Đằng, là những anh hùng từ bỏ quê hương lên đường ra trận, giải phóng đất nước khỏi sự nô dịch của đế quốc thực dân… Làm sao kể hết được nhiều vị anh hùng dân tộc như
thế, làm sao kể hết được những công lao to lớn đến vậy? Nhiệm vụ của chúng ta ngày nay là cần nhớ ơn, gìn giữ và phát huy được những cống hiến của ông cha ta từ ngàn xưa. Ta có nét văn hóa độc đáo và riêng biệt là thờ phụng tổ tiên và làm lễ cảm tạ trời đất khi mùa màng bội thu. Ta có ngày giỗ tổ Hùng Vương 10/3 là ngày để nhân dân cả nước tưởng nhớ đến công lao dựng nước và giữ nước, xây dựng nên một nền tảng của dân tộc Việt Nam, nền tảng văn hóa Việt Nam và truyền thống yêu nước của 18 vị Vua Hùng. Hay ta còn có những cuộc thi lớn tìm hiểu về lịch sử như: Bác Hồ và Thiếu nhi, Tìm hiểu 90 năm thành lập Đoàn Thanh Niên, Tự hào Việt Nam…để gìn giữ bản sắc đấu tranh chống giặc cứu nước qua các thời kì dân tộc. Đa dạng hơn khi còn có những lễ hội phát huy truyền thống biết ơn sâu sắc, sự ngưỡng mộ, tôn vinh những người con ưu tú của đất nước như: Hội Gióng Sóc Sơn, Lễ hội Đền Kiếp Bạc (thờ phụng Đức thánh Trần - Hưng Đạo vương Trần Quốc Tuấn), Lễ hội Đống Đa (tưởng nhớ người Anh hùng “áo vải cờ đào” Quang Trung - Nguyễn Huệ)… Đó cũng là nét văn hóa đặc sắc của dân tộc ta, đã và đang được lưu truyền từ buổi đầu dựng nước, giữ nước cho đến ngày nay.
Ông cha ta từ xa xưa đã rất đề cao sự biết ơn trong cuộc sống, ta không khó để bắt gặp những ca dao, tục ngữ thể hiện được rõ ràng và rành mạch đạo lý biết ơn đối với không những các vị anh hùng có công với dân tộc, những nhà lãnh đạo tài ba trong kháng chiến chống Mỹ và Pháp mà còn đối với tổ tiên, cha mẹ, thầy cô… “Công cha như núi Thái Sơn/Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra/Một lòng thờ mẹ kính cha/Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con”, “Ơn thầy soi lối mở đường/Cho con vững bước dặm trường tương lai”, “21 Lê Lai 22 Lê Lợi”…
Ngày nay, truyền thống "Ăn quả nhớ kẻ trồng cây", “Uống nước nhớ nguồn” đã ngày càng được phát huy trên nhiều phương diện và mọi mặt đời sống, ví dụ như chúng ta có các ngày lễ kỷ niệm như: ngày Nhà giáo Việt Nam 20 tháng 11 để nhớ về công ơn giáo dục của các thầy cô, ngày Thương binh liệt sĩ 27 tháng 7 để nhớ về những người anh hùng chiến đấu hi sinh mang lại nền độc lập cho dân tộc... Gắn liền với các ngày nghỉ lễ là những hoạt động đền ơn đáp nghĩa được diễn ra, như tổ chức đi thăm hỏi thầy cô, thăm hỏi và trao quà cho bà mẹ Việt Nam anh hùng, gia đình có thương binh, liệt sĩ. Ngày 17/11/2019 vừa qua, Trường THCS Quỳnh Thiện đã tổ chức lễ kỉ niệm 70 năm thành lập trường và đã mời rất nhiều cựu giáo viên của trường tham dự để tỏ lòng biết ơn những người đầu tiên đặt nền móng cho sự giáo dục của nhà trường. Ngoài ra, còn có các cô, chú cựu học sinh đều tụ họp về trường để nhớ ơn thầy cô. Các cô, chú đã thể hiện tấm lòng biết ơn bằng hành động quyên góp tiền, sách vở và dụng cụ học tập cho thế hệ mai sau có điều kiện học tập tốt nhất.
Từ trong gia đình, nếu ta có tấm lòng biết ơn cha mẹ, ông bà, ta sẽ nhận ra được rất nhiều tình cảm mà họ đã dành cho ta, từ đó làm cơ sở để gia đình trở nên thuận hòa, yêu thương lẫn nhau. Trong xã hội, lòng biết ơn lại được đề cao hơn nữa, đối với thầy cô, ta biết ơn họ vì họ là những người dạy cho ta những con chữ đầu tiên, dạy ta biết đối nhân xử thế, dạy ta cách làm người.
Tóm lại hai câu tục ngữ trên nhắc nhở chúng ta phải trân trọng, biết ơn những người đi trước đã đổ mồ hôi, nước mắt và cả máu xương để đem lại thành quả tốt đẹp mà chúng ta đang được hưởng thụ hôm nay. Lòng biết
ơn chính là một tư tưởng cao đẹp đã được đúc kết từ ngàn xưa, trở thành truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam ta được truyền lại cho các thế hệ mai sau. Đó là sự ơn nghĩa, nhân văn giữa con người với con người với nhau. Trải qua lịch sử hàng nghìn năm dựng nước và giữ nước, ta mới có được cuộc sống như ngày hôm này. Sự tự do, ấm no và hạnh phúc của hiện tại, đã phải trả bằng công lao của những người đi trước. Do đó, ta luôn phải ghi nhớ công ơn của ông cha ta ngày xưa. Và đền đáp bằng cách cố gắng gìn giữ và phát triển đất nước ngày một tốt hơn.
Tuy nhiên, thực tế là trong chúng ta vẫn còn tồn tại những kẻ vô ơn. Ngoài xã hội, cũng có những kẻ quên quá khứ tình nghĩa, “Vong ân bội nghĩa”, “Ăn cháo đá bát” chỉ biết coi trọng đồng tiền, giàu sang, phú quý, chạy theo dang vọng mà quên rằng: ai là người sinh ra họ, đã nuôi dưỡng và dạy dỗ họ nên người. Đối với cha mẹ, họ ỷ lại vào công việc, mà không quan tâm chăm sóc mẹ mình. Ỷ lại đồng tiền, họ bỏ mắc ba mẹ ở trại dưỡng lão, không thèm hỏi han quan tâm đến cha mẹ của mình. Đối với loại người đó, xã hội chúng ta cần lên án và phê phán. Qua đó, nâng tầm nhận thức để chúng ta luôn luôn nhớ ơn những người đi trước, những người đã hi sinh xương máu cho đất nước.
Hiểu được ý nghĩa sâu xa của 2 câu tục ngữ, em đã cố gắng học hành chăm chỉ, làm con ngoan trò giỏi của ông bà, cha mẹ và thầy cô giáo. Khi đến ngày giỗ Hùng Vương, em giúp mẹ làm mâm cỗ để bày tỏ lòng thành kính. Em tìm hiểu lịch sử Việt Nam để hiểu rõ những công lao gian khổ mà ông cha ta từng chút từng chút giành lại qua các cuộc chiến.
Hai câu tục ngữ trên tuy mộc mạc, đơn giản nhưng đã dạy cho chúng ta những bài học quý giá: không có thành quả nào tự nhiên mà có được mà tất cả đều được tạo ra từ thành quả lao động, bằng mô hôi, xương máu của những người đi trước để có được thành quả như ngày hôm nay. Chúng ta thế hệ mầm non của tương lai của đất nước nguyện sẽ chăm chỉ học tập để có thể xây dựng bảo vệ và giữ gìn những thành quả mà ông cha ta đã tạo ra và luôn luôn nhác nhở nhau : “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây” “Uống nước nhớ nguồn”
$No_copy$
