ôn tập
1.nguyên nhân của cuộc khởi nghĩa lam sơn: sau thất bại của nhà hồ, nhà minh thiết lập chính quyền thống trị trên khắp nước ta. chúng xóa bỏ quốc hiệu, đổi thành quận giao chỉ, sát nhập nước ta vào trung quốc. chúng bốc lột, đặt thuế nặng nề, bắt phụ nữ, trẻ em đem về trung quốc bán làm nô tì,...
2.
Trận Tốt Động-Chúc Động:
- tháng 10/1426, 5 vạn viện binh giặc do Vương Thông chỉ huy kéo vào Đông Quan. Vương Thông quyết định mở cuộc phản công, đánh vào chủ lực của nghĩa quân ở Cao Bộ.
- Sáng 7/11/1426: Vương Thông xuất quân tiến về Cao Bộ.
- Biết đc ý đồ, nghĩa quân mai phục ở Tốt Động-Chúc Động. Sau khi quân minh lọt vào trận địa, nghĩa quân xông thẳng vào giặc.
- Kết quả trên 5 vạn binh thương vong, bắt sống 1 vạn. Vương Thông tháo chạy về Đông Quan.
- Thượng thư bộ Trần Hiệp, Lý Lượng, Lý Đằng bị giết tại trận.
Trận Chi Lăng-xương Giang:
- Tháng 10/1427 15 vạn viên bing từ trung quốc chia thành 2 đạo kéo vào nước ta.1 đạo do Liễu Thăng chỉ huy từ Quảng Tây tiến vào theo hướng Lạng Sơn.
- Đạo còn lại do Mộc Thạch chỉ huy từ Vân Nam tiến vào theo hướng Hà Giang.
- Ngày 8/10 Liễu Thăng dẫn quân ồ ạt tiến vào biên giới nước ta, bị nghĩa quân mai phục và giết chết ở ải Chi Lăng.
- Sau khi Liễu Thăng chết, phó tổng binh Lương Minh lên thay tiến xuống Xương Giang. Trên đường tiến quân liên tục bị phục kích ở Cần Trạm, Phố Cát chết 3 vạn tên. Tổng binh Lương Minh bị giết tại trận, thượng thư bộ binh Lý Khánh thắt cổ tự tử.
- Mấy vạn địch còn lại co cụm giữa đồng, bị nghĩa quân tấn công, gần 5 vạn tên bị tiêu diệt. Bắt sống tướng Thôi Tụ, Hoàng Phúc cùng tàn quân sót lại.
- Cùng lúc đó Lê Lợi sai người đem chiến lợi phẩm ở Chi Lăng đến doanh trại Mộc Thạch. Mộc Thạch sau khi thấy thì biết Liễu Thăng bại trận. Vội rút về trung quốc.
- Sau khi nghe tin Liễu Thăng-Mộc Thạch bị tiêu diệt, Vương Thông xin hòa, chấp nhận mở hội thề Đông Quan.
3.
+Do nhân đân ta có lòng yêu nước, ý chí bất khuất; toàn dân đoàn kết chiến đấu; các tầng lớp nhân dân đều thâm gia đánh giặc;...( tham khảo SGK/93)
+ Chiến lược, chiến thuật đúng đắn, sáng tạo của bộ tham mưu.
- Ý nghĩa lịch sử:
+ Kết thúc 20 năm đô hộ tàn bạo của nhà Minh
+ Mở ra thời kì phát triển mới của xã hội, đất nước, dân tộc Việt Nam.
bài mới
1. quân đội thời lê sơ đc tổ chức theo chế độ ngụ binh ư nông vào thời bình. gồm 2 bộ phận chính
: quân ở triều đình và quân địa phương. gồm: bộ binh, thủy binh, tượng binh, kị binh.
- thường xuyên tạo cơ hội cho quân lính luyện tập võ nghệ, chiến trận. bố trí quân mạnh canh giữ biên giới.
vua lê thánh tông cho biên soạn và ban hành 1 bộ luật mới gọi là luật hồng đức. nội dung: bảo vệ quyền lợi của vua, hoàng tộc, quan lại, giai cấp thống trị, địa chủ phong kiến. Bảo vệ chủ quyền quốc gia, khuyền khích phát triển kinh tế, giữ gìn truyền thống dân tộc, bảo vệ quyền lời phụ nữ.
2. cho 25 vạn lính về quê làm ruộng, đặt các chức quan chuyên lo về nông nghiệp như khuyến nông sứ, hà đê sứ, đồn điền sứ,...
kêu gọi dân phiêu tán trở về quê làm ruộng. cấm giết trâu bò, cấm diều động quân phu trông mùa cấy, gặt,...
các ngành thủ công ngày càng phát triển. nhiều làng thủ công nổi tiếng ra đời. các công xưởng do nhà nước quản lý gọi là cục bách tác để sản xuất đồ dùng cho vua, vũ khí, đòng thuyền,...
vua khuyền khích lập chợ mới, họp chợ,... việc buôn bán vs nước ngoài đc duy trì, thuyền bè nước láng giềng buôn bán ở các cửa khẩu vân đồn, vạn ninh, hội thống,... và 1 số nơi như lạng sơn, tuyên quang,
trong xã hội giai cấp nông dân chiếm đại đa số, có ít đất, cày ruộng đất công, nộp tô, thếu,...
tầng lớp thương nhân, thợ thủ công ngày càng đông hơn, phải nộp thuế và ko đc xã hội phong kiến coi trọng.
nô tì là tầng lớp thấp kém nhất trong xã hội
3. dựng lại quốc tử giám, mở trường học ở các lộ, phủ. nho giáo chiếm vị trí độc tôn.
văn học chữ hán và chữ nôm phát triển.
sử học: đại việt sử kí toàn thư, đại việt sử kí,...
địa lý: hồng đức bản đồ,...
y học: bản thảo thực vật toát yếu,..
toán học: đại thành toán pháp,...
nghệ thuật sân khấu phát triển, kiến trúc,điêu khắc đồ sộ, điêu luyện
4. điêu khắc thời lê sơ có phong cách đồ sộ, lĩ thuật điêu luyện.
5. nguyễn trãi, lê thánh tông, ngô sĩ liên, lương thế vinh
CHÚC BẠN HỌC TỐT !!!
