Ai xôi lạc, bánh khúc đây...” Một tiếng rao chợt cất lên giữa lòng thành phố, thổn thức gọi về một miền kí ức xa xưa. Gọi về trong tâm trí em những hình ảnh đầy thân thương của phiên chợ quê những ngày còn thơ bé. Phiên chợ mà nay chỉ còn trong hoài niệm và nhung nhớ.
Em với mình theo tiếng rao kia, sâu trong trái tim, hình ảnh phiên chợ hồi ở quê ngoại ùa về như dòng nước lũ. Những ngày còn bé, em được bà ngoại thương yêu, chăm sóc. Từng cảnh vật của làng quê thanh bình nơi ấy đã lặng lẽ khắc sâu vào hồi ức của em.
Mỗi sáng tinh mơ, gà trong căn xóm nhỏ cùng nhau cất lên bản hòa ca vang dội, đánh thức mọi vật khỏi giấc ngủ say, cùng đón chào ngày mới. Khi làn sương mờ mờ ảo ảo còn giăng kín khắp nơi, các bà các mẹ đã lục tục chuẩn bị nhóm bếp, gánh gánh gồng gồng cho kịp phiên chợ sớm. Phiên chợ này đã trở thành nếp sinh hoạt quê hương, ngày qua ngày, dù nắng hay mưa, chợ vẫn đều đặn họp phiên như vậy. Trên con đường làng quanh co, uốn khúc, từng tốp người đi lại, hướng về phía chợ ở đầu làng. Tiếng nói cười rôm rả báo hiệu một ngày mới nhiều thuận lợi.
Theo chân các bà, các chị, toàn cảnh phiên chợ dần hiện ra trước mắt. Trong ánh nắng ban mai chan hòa, phiên chợ như một bức tranh thủy mặc của danh họa nổi tiếng. Dưới những mái vòm cong cong, hàng hóa lần lượt được bày bán. Phía bên này là tôm, cua, cá,... thủy hải sản. Những con cá bụng bạc trắng vừa theo chuyến tàu đêm trở về từ biến lớn vẫn còn sức vẫy vùng bắn tung cả bọt nước. Phía bên kia, bao nhiêu loại rau, củ quả thỏa sức khoe mình, màu sắc xanh mơn mởn và phong phú như mời gọi người mua. Vài giọt sương sớm long lanh còn đọng lại như những viên pha lê trong suốt, phản chiếu cả phiên chợ thu nhỏ qua lăng kính của nó.
Phóng tầm mắt ra xa hơn chút nữa và chăm chú lắng nghe, tiếng lách cách chặt của cô hàng thịt nhẹ nhàng len lỏi cùng lời mời đon đả của người bán. Thịt lợn, thịt bò, thịt gà... loại nào cũng có. Phiên chợ vùng quê không thể thiếu đi những hương vị quen thuộc của nơi đây. Hương vị của xôi nếp trắng dẻo, ngọt bùi cùng bánh khúc lấp ló xanh, mặn mặn béo ngậy thịt đỗ. Hương thơm dịu dịu mà cuốn hút của cô hàng bánh cuốn, bánh rán cùng hòa quyện vào nhau giục bước chân người mua về phía mình. Đó là hương vị của những thức quà quê mà mãi sau này, bao người vẫn hoài niệm, là hương vị quê hương trong trái tim những người con xa quê.
Nhắc đến phiên chợ sớm mai quê ngoại, không thể không nhắc đến quần áo, vải vóc bán tại nơi này. Những gian hàng, sạp hàng trưng bày quần áo đủ loại, đủ mẫu và màu sắc. Thấp thoáng bóng dáng những người mẹ đang tỉ mỉ lựa chọn cho chồng, cho con những bộ quần áo đẹp. Khuôn mặt người phụ nữ thoáng đăm chiêu rồi ánh lên một nét cười hạnh phúc. Tiếng rao, tiếng chào hàng đon đả, dẻo ngọt, tiếng cò kè mặc cả, tiếng xe vào chợ và tiếng cười trong câu chuyện của những người bán hàng trộn lẫn vào nhau mà không chút ồn ào khó chịu. Ngược lại, những âm thanh ấy đã trở thành âm thanh chỉ thuộc về phiên chợ quê hương.
Cuộc sống hiện đại không ngừng đổi thay theo thời gian. Song nhìn vào phiên chợ này, nhìn những chiếc thúng làm từ đôi tay người thợ đan lát, màu nâu hiền hòa như màu đất mẹ, nhìn những gánh hàng mộc mạc, đơn sơ, em chợt nhận ra nét đẹp hiếm hoi giữa cuộc sống xô bồ, vội vã. Đó là những gì bình dị, thân thương nhất của làng quê Việt – phiên chợ quê mỗi sớm hôm.
Sau này, chuyển về nơi phố phường phồn hoa, náo nhiệt, phiên chợ ngày bé thơ đã trở thành hoài niệm tiếc nuối. Nhưng mỗi lần nhớ lại, lòng em đều lâng lâng cảm xúc khó tả, thổn thức nỗi nhớ và tình yêu cho nét đẹp quê hương – một nét đẹp nguyên sơ mà vô cùng quý giá.
