- Chính trị:
+ Nhà Nguyễn thực hiện chính sách nội trị ngoại giao lỗi thời lạc hậu.
+ Chính quyền từ trung ương tới địa phương mục rỗng.
- Kinh tế: Nông nghiệp, thủ công nghiệp, thương nghiệp đình trệ, tài chính kiệt quệ.
- Xã hội:
+ Nhân dân đói khổ, mâu thuẫn xã hội và giai cấp gay gắt, nhiều cuộc khởi nghĩa nổ ra.
+ 1862: khởi nghĩa của Cai tống Vàng, Nông Hùng Thạo.
+ 1861 - 1865: cuộc bạo loạn của Tạ Văn Phụng.
+ 1866: khởi nghĩa kinh thành Huế.
→ Trong bối cảnh đó trào lưu cải cách duy tân ra đời.