* Giống nhau:
- Đều là các cuộc cách mạng tư sản.
- Diễn ra dưới hình thức thống nhất đất nước.
- Con đường thống nhất đất nước đều xuất hiện 2 khuynh hướng đấu tranh là: thống nhất đất nước "từ trên xuống" và "từ dưới lên".
* Khác nhau:
- Về hoàn cảnh:
+ Ở Đức: Là một nước phân tán về chính trị, chia cắt về lãnh thổ và là xứ sở của thủ công nghiệp và công trường thủ công. Trật tự phong kiến và chế độ quân chủ được thiết lập khắp nơi là trở lực chính ngăn cản việc thống nhất. Sự xuất hiện ở Đức nền kinh tế Iuncơ, con đường kinh tế kiểu Phổ. Phải xóa bỏ sự chia cắt về lãnh thổ, phân tán về chính trị của liên hiệp Đức.
+ Ở Ý: Cuộc khủng hoảng kinh tế 1847 đặt nước Ý trước hoàn cảnh cách mạng. Cách mạng 1848-1849 nước Ý chưa được thống nhất hoàn toàn. Đến những năm 50-60 của thế kỉ 19 yêu cầu thống nhất Ý trở nên cấp thiết, cần phải được giải quyết.
- Về con đường thống nhất.
+ Ở Đức: Thống nhất "từ trên xuống"
+ Ở Ý: Thống nhất "từ dưới lên"
- Về diễn biến:
+ Ở Đức: Diễn ra với 3 cuộc chiến tranh:
- Chiến tranh chống Đan Mạch (1864)
- Chiến tranh Áo - Phổ (1866)
- Chiến tranh Pháp - Phổ (1870 - 1871)
+ Ở Ý: trải qua 3 giai đoạn:
- Giai đoạn 1: chiến tranh chống Áo và sự thống nhất miền bắc, trung Ý (4/1859 - 3/1860)
- Giai đoạn 2: Cao trào cách mạng miền nam Ý và sự ra đời vương quốc Italia (4/1860 - 3/1861)
- Giai đoạn 3: Hoàn thành thống nhất Italia (1861 - 1870)
