- Phủ định là quá trình thay thế sự vật này bằng sự vật khác, quá trình này bằng quá trình khác, hiện tượng này bằng hiện tượng khác,... Chính vì vậy, không phải sự phủ định nào cũng dẫn tới sự phát triển.
- Phủ định biện chứng là quá trình mà bản thân cái bị phủ định tự phân kế thừa và phát triển, tạo ra cái tiến bộ hơn so với bị phủ định. Phủ định biện chứng có ý nghĩa kế thừa phát huy chứ không phủ định sạch sẽ, tạo tiền đề cho những thứ tiến bộ ra đời.
Ví dụ: Qúa trình "hạt giống nảy mầm", từ cái hạt cây thì mầm ra đời. Mầm ra đời như một sự phủ định với hạt nhưng nhờ nó mà vòng đời của cây mới tiếp tục, loài cây đó mới sinh sôi nảy nở.
