a. Trong câu thơ trên, "bác Dương thôi đã thôi rồi" có nghĩa là bác ấy đã mất rồi, tác giả Nguyễn Khuyến sử dụng biện pháp tu từ "nói giảm nói tránh" nhằm xoa bớt đi sự đau thương, mất mát đối với người bạn cũ.
b. "Nửa chừng xuân thoắt gãy cành thiên hương" - ý nói cuộc đời Kiều đang độ tuổi xuân thì "thoắt gãy" nàng phải rời bỏ cuộc sống êm đềm để chuộc cha, sau đó bị bắt vào lầu xanh, cành thiên hương là con người Thúy Kiều, người con gái xinh đẹp và tài năng bị hủy hoại trong phút chốc. Dưới ngòi bút bậc thầy, Nguyễn Du sử dụng những ngôn từ này để làm hình ảnh số phận Kiều hiện lên bớt bi thảm, đau khổ.
c. "lòe chớp đỏ" - ý nói là máu đỏ -> dấu hiệu báo trước cho cái chết.
"Thôi rồi, Lượm ơi !" - Lượm đã hy sinh một cách anh dũng, tác giả sử dụng biện pháp "nói giảm nói tránh" để giảm sự đau xót khi Lượm ra đi.