Mở đầu bài thơ, ta đã nghe thấy âm hưởng bài ca lao động ngân vang, khỏe khoắn cho đoàn thuyền ra khơi. Cảnh biển về đêm vừa rộng lớn lại vừa gần gũi với con người do một liên tưởng so sánh thú vị của nhà thơ:" Mặt trời xuống biển như hòn lửa".Cảnh biển vô cùng tráng lệ lúc hoàng hôn. Mặt trời được ví như hòn than đỏ rực. Hòn lửa từ từ lặn xuống biển. Bầu trời và mặt biển bao la như ngôi nhà vũ trụ rộng lớn. Nghệ thuật so sánh độc đáo kết hợp với nghệ thuật nhân hóa "sóng cài then" và màn đêm là cánh cửa tạo nên những vần thơ đẹp, tạo cho người đọc nhiều ấn tượng. Ngày đã chuyển sang đêm, thiên nhiên đi vàò trạng thái nghỉ ngơi thì con người bắt đầu một đêm đánh cá ngoài biển khơi.Đoàn thuyền ra khơi không chỉ nhờ vào gió trời mà còn cả điệu hát câu hò góp phần làm cho buồm căng. Đây là cách nói độc đáo, sáng tạo của tác giả khiến ta liên tưởng đến tiếng hát hòa cùng gió mạnh, thổi căng cánh buồm đẩy thuyền phăng phăng rẽ sóng ra khơi. Cánh buồm no gió tượng trưng cho khí thế đi lên xây dựng đất nước. Ba chi tiết: Tiếng hát - gió khơi - buồm căng là những tiết nghệ thuật mang tính tượng trưng diễn tả tinh thần phấn khởi, hăng say và khí thế ra khơi của ngư dân vùng biển.Tất cả làm nên một bức tranh ra khơi đầy hùng tráng.

         Bằng trái tim nhạy cảm, tâm hồn tinh tế, Huy Cận đã vẽ lên trước mắt người đọc bức tranh hoàng hôn trên biển thật kì vĩ.Những người ngư dân ra khơi trong hoàn cảnh đặc biệt hoàng hôn xuống, vũ trụ đi vào nghỉ ngơi thì họ lại bắt tay vào công việc lao động đánh cá trên biển.Hình ảnh thơ đẹp tráng lệ các biện pháp tu từ so sánh nhân hóa. Cảnh hoàng hôn trên biển đẹp, kỳ vĩ, chán lệ. Vũ trụ đã đến giờ nghỉ ngơi yên tĩnh những đợt sóng dừng ngang trên mặt biển như những chiếc then cài còn cánh cửa là mang đêm sập xuống.  Đây không phải là chiếc thuyền bé tiểu tiêu trong thơ Nguyễn Khuyến cũng không phải là chiếc thuyền nhẹ hăng như con tuấn mã trong thơ tế hành mà là cả một đoàn thuyền hùng dũng ra khơi Người ngư dân bắt đầu một công việc lao động mới trên biển công việc chinh phục biển khơi đó là khí thế lao động tập thể đầy tự tin, phấn khởi của người dân miền Bắc trong những năm tháng ấy.  Hình ảnh ẩn dụ cho thấy chỉ có gió mới làm căng phồng cánh buồm phải chăng nhà thơ như muốn nói những người dân chài hào hứng hân hoan ra khơi trong niềm vui câu hát. Trong lời ca tiếng hát của họ biểu hiện lên những loài cá quý hiếm cá bạc là một tên loại cá nói riêng là hình ảnh dẫn dụ màu sắc của những loài cá nói chung.Hình ảnh so sánh cá thu mình thon như cái thoi trên khung dệt, thanh thoát bơi đi bơi lại như thoi đưa. Đêm ngày cá ơi. Hình ảnh ẩn dụ những câu hát câu thể hiện hy vọng của người dân ra khơi bắt được nhiều hải sản.Con người lao động mới hiện lên với vẻ đẹp khỏe khoắn với  tâm trạng lạc quan yêu đời. Đó là niềm tin khát vọng chinh phục thiên nhiên của những người dân chài đó cũng là niềm vui của nhà thơ Huy Cận trong không khí miền Bắc đi lên XDCN XH.