Đáp án đúng:
Giải chi tiết:v Yêu cầu về kĩ năng:
Biết cách làm bài nghị luận về một đoạn trích, một tác phẩm văn xuôi. Kết cấu bài viết chặt chẽ, bố cục rõ ràng, diễn đạt lưu loát, không mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp. Chữ viết rõ ràng, cẩn thận.
v Yêu cầu về kiến thức:
Trên cơ sở những hiểu biết về Hoàng Phủ Ngọc Tường và bài bút kí Ai đã đặt tên cho dòng sông?, thí sinh có thể phân tích vẻ đẹp của cảnh sắc thiên nhiên sông Hương gắn với thủy trình sông Hương theo nhiều cách, nhưng cần làm rõ các ý cơ bản sau:
1. KHÁI QUÁT (3,0 điểm)
- Giới thiệu nhà văn Hoàng Phủ Ngọc Tường và bài bút kí ”Ai đã đặt tên cho dòng sông?”
- Giới thiệu vẻ đẹp của cảnh sắc thiên nhiên sông Hương gắn với thủy trình sông Hương.
2. PHÂN TÍCH
a.NỘI DUNG: (3,0 điểm)
Vẻ đẹp của cảnh sắc thiên nhiên sông Hương gắn với thủy trình sông Hương:
+ Ở thượng lưu:
. Khởi nguồn của dòng chảy, giữa lòng Trường Sơn hùng vĩ, con sông có vẻ đẹp hoang dại, “phóng khoáng” đầy cá tính.
. Ra khỏi rừng, sông Hương mang một sắc đẹp “dịu dàng và trí tuệ” như “người mẹ phù sa của một vùng văn hóa xứ sở”.
+ Ở ngoại vi thành Huế: sông Hương đã thay đổi tính cách:
. Giữa cánh đồng Châu Hoá đầy hoa dại: Sông Hương là “cô gái đẹp ngủ mơ màng” được người tình mong đợi đến đánh thức.
. Uốn mình theo những “đường cong thật mềm”, màu nước như biến ảo, phản quang “sớm xanh, trưa vàng, chiều tím” lúc qua những dãy đồi núi phía Tây Nam thành phố.
. Có lúc mang vẻ đẹp “trầm mặc”, lúc lại mang vẻ đẹp “như triết lí, như cổ thi” khi qua bao lăng tẩm đền đài, …
+ Giữa lòng thành phố Huế:
. Sông Hương “vui tươi hẳn lên giữa những biển bãi xanh biếc của ngoại ô Kim Long” rồi “kéo một nét thẳng thực yên tâm theo hướng tây nam – đông bắc”, rồi “uốn một cánh cung rất nhẹ sang đến Cồn Hến” khiến “dòng sông mềm hẳn đi, như một tiếng “vâng” không nói ra của tình yêu”.
. Sông Hương chảy chậm, điệu chảy lững lờ với đường nét tinh tế, đẹp như “điệu slow tình cảm dành riêng cho Huế”, như “người tài nữ đánh đàn lúc đêm khuya” vì quá yêu và không muốn rời xa thành phố thân thương.
+ Trước khi từ biệt Huế: Sông Hương “lưu luyến” đổi dòng gặp lại thành phố như nỗi vương vấn, “lẳng lơ kín đáo của tình yêu”…
b. NGHỆ THUẬT (1,0 điểm)
+ Sáng tạo những trang văn đẹp được tạo bởi kho từ vựng phong phú, uyển chuyển và giàu hình ảnh.
+ Biện pháp ẩn dụ, nhân hóa, so sánh,… gắn liền với những liên tưởng bất ngờ, thú vị.
+ Kết hợp nhuần nhuyễn bút pháp kể và tả làm nổi bật vẻ đẹp của dòng sông.
3. ĐÁNH GIÁ CHUNG (0,5 điểm)
- Bài bút kí nói chung và đoạn trích nói riêng là kết tinh và tổng hòa đẹp đẽ tình yêu say đắm đối với dòng sông, với quê hương xứ sở và tài năng của một cây bút giàu trí tuệ, am hiểu sâu rộng về văn hóa, lịch sử, địa lý và văn chương cùng một sức liên tưởng, tưởng tượng phong phú, độc đáo.
- Hình tượng sông Hương trong bài bút kí in đậm dấu ấn phong cách Hoàng Phủ Ngọc Tường: sự kết hợp giữa chất trí tuệ và chất trữ tình, giữa khả năng nghị luận sắc bén với những suy tư đa chiều; cùng lối hành văn hướng nội phóng túng, lời văn thật đẹp,...