- Bản chất kinh tế của CNĐQ là độc quyền + Tập trung sản xuất và tập trung tư bản đến mức tạo thành những tổ chức lũng đoạn. + Thực chất độc quyền là tổ chức liên minh giữa các nhà tư bản kếch xù + Mục đích là lợi nhuận độc quyền. + Độc quyền không làm mất đi cạnh tranh mà trái lại làm cạnh tranh gay gắt thêm. + Đây là đặc điểm cơ bản nhất của kinh tế TBCN. + Tự do cạnh tranh: là giai đoạn có hàng nghìn xí nghiệp TB không hơn nhau về quy mô, trình độ + CN ĐQ : một số TB lớn liên minh, thoả thuận với nhau để lũng đoạn chi phôí nền kinh tế
- Bản chất chính trị của CNĐQ là phản dân chủ, hiếu chiến +TBCN kết hợp với TB ngân hàng tạo thành TB tài chính và bọn đầu sỏ tài chính + ĐQ công nghiệp kết hợp với ĐQ ngân hàng tạo nên một TB mới về chất, đó là TB tài chính. + Một nhóm nhỏ những chủ ngân hàng và công nghiệp độc quyền lớn hình thành khống chế đời sống kinh tế, chính trị, xã hội + Xuất khẩu TB: Là xuất khẩu vốn và kĩ thuật vào các nước đang có nhu cầu phát triển. + Hình thức: cho vay, viện trợ hoặc đầu tư trực tiếp. + Mục đích: là để nô dịch và bóc lột kinh tế dẫn đến các nứớc nhập khẩu trở thành phụ thuộc cả kinh tế lần chính trị. + Hình thành các khối liên minh TB lũng đoạn quốc tế phân chia thị trường thế giới. + Mục đích : Hình thành các mối liên minh này để đảm bào lợi nhuận và bóc lột nhân dân thế giới
- Các nước đế quốc luôn mâu thuẫn gay gắt với nhau. + Các cường quốc đế quốc đấu tranh với nhau để phân chia và phân chia lại lãnh thổ thế giới. + Từ sau năm 1880, những cuộc xâm chiếm thuộc địa bắt đầu phát triển mạnh. + Đến cuối thế kỉ 19 đầu thế kỉ 20, các nước đế quốc đã hoàn thành phân chia lãnh thổ thế giới và bước vào đấu tranh gay gắt để phân chia lại. Cụ thể: Năm 1914: 6 đế quốc gồm Anh, Nga, Pháp, Đức, Mĩ, Nhật chiếm 65 triệu Km2 thuộc địa với 523,4 triệu dân. Số dân thuộc địa Anh gấp 12 lần thuộc địa Nga, bằng 7 lần của Pháp. Pháp nhiều hơn số dân thuộc địa của 3 nước Đức,Mĩ, Nhật cộng lại . Các cường quốc đấu tranh để phân chia lại lãnh thổ thế giới.
(*) Những đặc điểm riêng của CNĐQ: - Mỹ là sự hình thành các tơ-rơt khổng lồ với những tập đoàn tài chính giàu có. - Anh là đế quốc thực dân với hệ thống thuộc địa rộng lớn và đông dân. - Pháp là đế quốc cho vay nặng lãi.